11 Kas�m 1938 Cuma g�n� �stanbul- Dolmabah�e Saray�nda Atat�rk'�n naa�� tahnit edilirken Ankara'da TBMM 'de neler ya�and��n� isterseniz gelin do�rudan do�ruya o g�nk� TBMM Zab�t ceridesinden ( Yani Meclis tutanaklar�ndan ) okuyal�m [ K��eli parantez i�inde yaz�l� olanlar tutanaklarda olmay�p benim yorumlar�m, d��ncelerim ve a��klamalar�md�r.]

B�R�NC� CELSE

A��lma saati : 11,12

BA�KAN � Mustafa Abd�lhalik Renda

K�T�BLER -Na�id Ulu� (K�tahya), Kemal �nal (�sparta), Cavid Oral (Ni�de), Dr. Sadi Konuk (Bursa)

BA�KAN � Yoklama yapaca��z,

( Afyon Karahisardan ba�lanarak yoklama yap�lm��t�r.)

BA�KAN � Ekseriyetimiz vard�r, Meclis a��lm��t�r.

2 � R�YASET D�VANININ [ Ba�kanl�k Divan�n�n ] HEYET� UMUM�YEYE [ Meclis Genel Kuruluna ] MARUZATI

1 � Ankara mebusu Reisicumhur Atat�rk�n vefat etti�ine dair Ba�vek�let tezkeresi. [ Atat�rk'�n hem Cumhurba�kan� hem Ankara Milletvekili oldu�una dikkatinizi �ekerim.]

BA�KAN � Bir tezkere vard�r, onu okutuyorum:

''B�y�k Millet Meclisi Y�ksek Huzurlar�na

Ankara mebusu Reisicumhur Atat�rk�n, m�davi[ Devaml�.] ve m��avir[ Gerekti�inde �a��r�lan ve dan��lan.] tabibler�nin verdikleri ili�ik raporda g�sterildi�i ve�hile son te�rinin onuncu per�embe g�n� [ 10 Kas�m Per�embe G�n�] saat 9 dakika 5 de terki hayat ettiklerini[ �ld�klerini] onulmaz ac� ve teess�rlerle arzederim.

11-XI-1938 Ba�vekil

C. Bayar

Rapor

''Reisicumhur Atat�rk�n umum� hallerindeki vehamet, d�n gece saat 24 de ne�redilen tebli�den sonra her an artarak bug�n, 10 ikinci te�rin 1938 per�embe sabah� saat dokuzu be� ge�e B�y�k �efimiz derin koma i�inde terki hayat etmi�lerdir.''

10 ikincite�rin 1938

Dr. Akil Muhtar �zden, Dr. Ne�et �mer �rdelp, Nihad Re�ad Belger, Dr. Abravaya Marmaral�, Dr. H. Diker, Dr. S�reyya Serter, Dr. K�mil Berk, Mim Kemal �ke, Dr. As�m Arar, Dr. H. Alata�

BA�KAN � �ok say�n arkada�lar�m, B�y�k Halaskar�m�z�n[ Kurtar�c�m�z�n ] �l�m�nden hepimizin ve b�t�n milletin duydu�u elemin ne kadar b�y�k ve derin oldu�unu d�ndenberi gerek kendimizde ve gerek millette g�rd��m�z b�y�k ac�larla anl�yoruz.

Bug�n burada bunun i�in �ok s�z s�ylemek imk�n�, Te�kil�t� Esasiye kanununun [ Anayasan�n ] bize emretti�i bir vazife dolay�sile, yoktur. Bunun ba�ka bir g�ne talik�na [ertelenmesine] m�saadenizi rica ederim. [ Yani ''Atat�rk'�n �l�m�nden duydu�umuz �z�nt�y� dile getirmemize dair anayasam�z�n bize y�kledi�i bir g�rev yoktur. O bak�mdan �z�nt�lerimizi dile getirme fasl�n� bir ba�ka zamana erteleyelim ��nk� anayasan�n emretti�i �ok daha acil bir i�imiz var.'' Diyor TBMM Ba�kan�...]

''Te�kil�t� Esasiyenin emretti�i vazifeyi ifa etmek, o da bizim i�in b�y�k bir vecibedir. Bu vazifeyi ifa etmeden evvel �ok aziz ve b�y�k �l�n�n hat�ras�n� tebcilen [ ululalamak, y�celtmek ad�na ] ayakta, be� dakika s�k�t ile, kalman�z� istirham ederim. (H��kr�klar ve a�lamalar).

(Ayakta be� dakika s�kut edildi).[ Yani sayg� duru�unda bulunuldu.]

BA�KAN � Vazifemize ba�layal�m.

1 � Reisicumhur se�imi

BA�KAN � Te�kil�t� esasiye kanununun 34 nc� maddesi mucibince Reisicumhur intihab�na[ se�imine ] ba�l�yoruz. Kura �ekece�iz. (Ordu intihab dairesinden itibaren reyler topland�).

Rey vermiyen arkada�lar var m�? Rey toplama muamelesi bitmi�tir.

Nizanmamei dahilimiz mucibince [ Meclis ��t�z�� gere�ince] kura ile dokuz arkada� se�ece�iz. Tasnifi ara da [ Oy tasnifi de ], yine nizamnamemiz mucibince, burada alen�[a��k ] olarak yap�lacakt�r

[ Oylar�n tasnifi ile ilgili dokuz ki�i se�ilir. Bunlar �unlard�r: �smail Mehmed U�ur (Sivas), Mebrure G�nen� (Afyon Karahisar), Faik Soylu (Ni�de), Huriye �niz (Diyarbak�r), Yahya Galib Karg�(Ankara), �smail Hakk� Veral (Sinob), Numan Aksoy (Antalya), Nuri G�ktepe (Ayd�n), �smet Eker (�orum). ]

Bu arkada�lar l�tfen burada reyleri tasnif etsinler.

(Umum� heyet salonunda reyler tasnif edildi).

BA�KAN � Netice-i aray� [ Oy verme sonucunu. ] arzediyorum. Reisicumhur intihab� i�in 348 arkada� i�tirak etmi�tir. 348 reyle ve m�ttefikan [ Oy birli�i ile ] Malatya mebusu �smet in�n� Reisicumhur intihab edilmi�tir.

(�iddetli ve s�rekli alk��lar).

Kendilerine haber vermek ve burada yemine davet etmek �zere celseyi 20 dakika tatil ediyorum.

Kapanma saati : 11, 45

***

Evet, Saat 11. 12 'de toplanan Meclis Genel Kurulunda 5 Dakikal�k sayg� duru�unu ��kart�rsak sadece ve 32 dakika i�inde 348 Milletvekili, yeni Cumhurba�kan�n�n se�imi i�in oy vermi�, 348 Milletvekilinin oylar� tek tek say�lm�� ve evet sadece ve sadece 32 dakika i�inde 348 Milletvekilinin 348'inin de �smet �n�n�'ye oy verdi�i g�r�lm�� ve �smet �n�n� sanki Cumhurba�kan� se�ilece�ini bilmiyormu� gibi, sanki zaten mecliste de�ilmi� gibi gelip meclis huzurunda yemin etmesi i�in kendisinin meclise davet edilmesine karar verilmi�.

CHP Grubunda 323 Partiliden sadece birinin �smet Pa�a'y� Cumhurba�kan� aday� olarak g�stermedi�ini yazm��t�m ya; genel kurulda, g�r�ld�� gibi o p�r�z de kalkm�� ve genel kurula kat�lan 348 Milletvekilinin tamam� �smet �n�n�'ye oy vermi�ti.

[ Bu arada araya s�k��t�ral�m: 11 Kas�m 1938'deki CHP Meclis Gurubu toplant�s�nda �smet �n�n�'y� aday olarak se�meyen tek ki�i Yusuf Hikmet Bayur'du. O oyunu Celal Bayar i�in kullanm��t� ama Meclis Genel Kurulundaki oylamada o da �smet �n�n�'ye oy verdi. ]

Esas�nda �smet �n�n�'n�n Cumhurba�kan� olmas� 20 Ekim 1938'de Genel Kurmay Ba�kanl��nda kararla�t�r�lm��t�. Evet, 23 Nisan 1920'den bu yana art�k demokrasi ile idare edilen, 29 Ekim 1923'den itibaren Cumhuriyetle y�netilen demokratik bir �lkede Atat�rk'ten sonraki Cumhurba�kan� aday� Genel Kurmay Ba�kanl��nda belirlenmi�ti.

�ok b�y�k gariplikler ya�an�yordu. Bizlere, bizim b�y�klerimize ''Atat�rk'�n �l�m g�n� Milli Yas g�n�m�zd�r. O g�nde alk��, tezah�rat vb �eyler �ok b�y�k bir sayg�s�zl�kt�r.'' Diye ��reten, belleten insanlar Atat�rk'�n �l�m�n�n hemen ertesi g�n� alk�� ve tezah�ratlarla �smet �n�n�'y� Cumhurba�kan� se�tiler. Ancak?

Ancak ba�ka gariplikler de vard�. ��te bunu anlamak i�in az geriye saral�m filmi.

7 Kas�m 1938...

Atat�rk olduk�a hasta...

Bir ara g�zlerini a�t�. Sanki kendisini olduk�a iyi hissediyordu.

�ok fazla yemek yiyen biri de�ildi ama can� �ok sevdi�i enginar yeme�i �ekti. Bu, onun son iste�i idi. Ancak mevsim enginar mevsimi de�ildi. �stanbul'da hi� bir manavda ya da halde enginar yoktu. Sa�a sola telefon edildi ve nihayet Hatay'da oldu�u ��renilince hemen bir kasa enginar sipari� edildi. Edilmesine edildi ama o bir kasa enginar 7 Kas�mdan 10 Kas�ma kadarki �� g�n zarf�nda Hatay'dan �stanbul'a gelemedi.

''Eee ne anlatmaya �al��yorsun hocam?'' Dedi�inizi duyar gibiyim.

Daha ne anlatay�m ki? Bir kasa enginar� Hatay'dan �stanbul'a �� g�nde getiremeyenler, 348 enginar�, pardon... Milletvekilini sadece bir g�nde yurdun d�rt bir k��esinden Ankara'ya nas�l getirttiler acaba?

****

11 Kas�m 1938 G�n� g�r�ld� ki Mustafa Kemal Atat�rk'� ger�ek manada seven bir tek ki�i vard�: �ocukluk arkada��, okul arkada��, silah arkada�� ve yaveri Salih Bozok.

10 Kas�m 1938 Per�embe g�n� Mustafa Kemal Atat�rk hayata g�zlerini yumduktan bir ka� dakika sonra Salih Bozok, kendisini vurdu. Lakin Atat�rk'�n hayat�na girmi� insanlar�n intiharlar� da gariptir. Mesela Fikriye kalbine dayam��t�r silah� ama kur�un deli�i s�rt�ndad�r. Salih Bozok da ayn� �ekilde... Silah� kalbine dayam��t�r ( Hatta kalbinin yerini tend�rdiyotla i�aretlemi�tir ) lakin kur�un deli�i s�rt�ndad�r. T�bbi raporlara g�re kur�un kalbine de�il, akci�erini boydan boya de�erek s�rt�na saplanm��t�. )

******

Gelecek b�l�mde hem bu intihar giri�imini hem de 11 Kas�m 1938'de ya�anan di�er olaylar� ele alaca��m.

Sitedeki

�nceki Yaz�s� Sonraki Yaz�s�

Yazar�n

�nceki Yaz�s� Sonraki Yaz�s�

( Atam ! Sen Kalk Da Ben Yatam---2. B�l�m--- ba�l�kl� yaz� Sami Biber taraf�ndan 12/16/2023 tarihinde sitemize eklenmi�tir. Sitemizde yay�nlanan eserlerin hukuki sorumlulu�u , kullan�lan materyaller ve yaz�n�n i�eri�i yazarlar�na aittir.�zin al�nmadan kaynak g�sterilse bile sayfam�zdaki eserler ba�ka yerde yay�nlanamaz. Eserlerin izin al�nmadan kopyalanmas� ve kullan�lmas� 5846 say�l� Fikir ve Sanat Eserleri Yasas�na g�re su�tur. )
Okudu�unuz Yaz�n�n Site Kurallar�n� �hlal Etti�ini D��n�yorsan�z, Site Y�netimine Bildirmek ��in T�klay�n�z.