Şanlı Osmanlı Arması Ve Kâbe’li, Bozkurtlu Orak Çekiçli Türkiye Cumuriyeti Armas
ŞANLI
OSMANLI ARMASI VE KÂBE’Lİ,
BOZKURTLU ORAK ÇEKİÇLİ TÜRKİYE CUMURİYETİ ARMASI
Bizim ülkemizdeki vatandaşların çok çok önemli bir bölümü Osmanlı Armasını çok
çok kutsal bir şey zanneder. Aslında hiç de öyle değildir. Bunu az sonra
anlatacağım.
İkinci husus: Yine bizim vatandaşlarımızın neredeyse tamamı Osmanlı Armasının
tarihinin çok çok eskilere, en azından Fatih Sultan Mehmet dönemlerine
dayandığını zannederler ki bu da çok yanlıştır.
Osmanlı’da arma meselesinin kısa özeti şöyle:
1853 deki Kırım Savaşından sonra bu savaşta yanımızda olan devletlerden Fransa;
Osmanlı Padişahı Abdülmecit’e Fransa’nın en büyük onur madalyası olan Légion d`Honneur Nişanı verir.
Ancak ‘’Eyvah, Osmanlı’yı Fransa’ya kaptırıyoruz’’ Diye korkan İngiltere
Kraliçesi Victoria da harekete geçer ve Padişah Abdülmecit’e ‘’ Diz bağı Nişanı
‘’ Adı verilen bir nişan vermek ister. İstemesine ister ama önemli bir sıkıntı vardır:
İngiltere’nin bu nişanı verebilmesi için geleneklerine göre Osmanlı Devletinin
armasını alıp St, George kilisesinin duvarına asması gerekmektedir.
Kraliçe Victoria ‘’ Mecitciğim ! Sizin armayı bana yolla da sana bir nişan
göndereyim tatlım’’ Diye mektup yazınca bizim Padişah ‘’ Len zilli, bizde arma
ne gezer. Yolla İngiltere’den bir usta da bize bir arma yapsın’’ Der.
Bunun Üzerine Victoria Hatun, Osmanlı ülkesine Charles Young adlı arma ustasını
gönderir ve bu herif Osmanlı Devleti için bir arma tasarlar.
Tasarlanan arma çok beğenilir ve Osmanlı Devleti arması olarak kullanılmaya
başlanır.
Padişah II. Abdülhamit döneminde armaya bazı eklemeler yapılarak son şekli
verilir. Sultan V. Mehmet Reşat ve VI. Vahdettin bu armayı tamamen yok etmese
de kullanmazlar. Arma yerine sağında ve solunda Türk bayrakları olan kendi
resimlerini kullanırlar.
Yani efendim şanlı Osmanlı Armamızın tarihi o kadar eski olmadığı gibi tasarımı
da yerli ve milli değildir her ne kadar milli sembollerimizle bezenmiş olsa da…
Şimdi de gelelim Türkiye Cumhuriyetinin arması meselesine.
29 Ekim
1923 de Türkiye'de Cumhuriyet ilan
edilmiş böylece Osmanlı Devleti tamamen
tarihe karışmıştı. Ancak o tarihlerde hâlâ resmi devlet kurumlarında ve
okullarda Osmanlı arması bulunmaktaydı.Oysa Türkiye Cumhuriyetinin kurulması
ile bu armalar hükümsüz kalmıştı.
Devlet 02.11.1924 de Hükumet binalarındaki
tuğra ve
saltanat resimlerinin,
31.05.1925 tarihinde ise Hükumet binaları yanında mekteplerden arma ve
saltanat tuğralarının
kaldırılması ile ilgili
önemli kararlar aldı ve bu
armalar, tuğralar tek tek sökülmeye başlandı. Sadece milli
saraylarda bulunan armalar ile tarihi değer taşıyan eserlerdeki arma ve
tuğralara dokunulmadı.
Türkiye Cumhuriyeti Devleti
şanına yaraşır bir armadan mahrumdu. İşte bu eksikliği fark eden Milli Eğitim
Bakanlığı ( O zamanki adıyla Maarif Vekaleti ) Türkiye Cumhuriyetinin armasını
meydana getirmek üzere bir
yarışma tertip etti ve ilk etapta 9 Eylül 1925 de yarışmanın
şartnamesini hazırladı.
Bir kitapçıkta toplanan bu şartname 1926
yılının Nisan ayında kamuoyuna sunuldu.
On maddeden oluşan şartname özetle Cumhuriyet armasının şeklini oluşturacak sembollerin tercihen Türk
tarihinden alınması
gerektiğini ve bu
sembollerin
heraldik bir biçimde bütün armalarda bulunan çizim esaslarına uygun olarak ve basit
tarzda stilize edilmesi gerektiğini belirtiyordu.
Yarışmaya ilgi oldukça
fazlaydı. Özellikle asker kökenliler ve öğretmenler en fazla ilgi gösterenlerdi.
Yarışmanın jürisi Mimar Kemal, heykeltıraş Hasan Yontan, ressam Kamil İsmail Yeğen,ressam İbrahim Çallı
ve İsmail
Hakkı Baltacıoğlu,
Kâzım Özalp, Recep Peker, Cemil Uybadın,Tevfik Rüştü Aras ve Mustafa Necati gibi önemli isimlerdi.
Yarışmaya katılan eserler 1926 Yılının Kasım Ayında tek tek incelendi ve sonuçta heyet ilk üçe giren eserleri belirledi:
Buna göre Ressam Namık İsmail'in
eseri birinci, Muhsin Rıfat'ın eseri ikinci
ve İstanbul Erkek Lisesi Öğretmeni Lütfi Beyin
arması üçüncü seçildi.
İşin aslına bakılacak olursa ilk üç eser de yarışma jürisinin içine
sinmemişti ama içlerinden
en uygunu olan Namık İsmail'in eserini -üzerinde değişiklikler yapması
kaydıyla- birinci seçmişlerdi.
Peki ne vardı Namık İsmail'in hazırladığı armanın ilk halinde?
Var olan şey şuydu: Başaktan bir çerçeve, çerçevenin içinde bir ay, ayın ortasında
bir bozkurt başı ve bozkurt başının üstünde yıldız. Hepsi bu kadar...
Namık İsmail işte bu eseri üzerinde daha sonra tadilat yaptı ve düzenlenmiş yeni şekliyle arma
1927 yılında Türkiye Cumhuriyeti Devletinin
arması olmaya layık görüldü.
Peki bu yeni arma nasıldı?
Bu sefer arma diğer pek çok devletin arması gibi bir kalkanın içine alınmıştı. Kalkanın rengi
Türk Bayrağının rengi olan
kırmızıydı. Bu kırmızı ana zeminde beyaz ay ve yıldız bulunmaktaydı. Böylece armada Türk Bayrağı resmedilmişti.
Beyaz hilalin hemen altında başı sola dönük beyaz bir kurt vardır ki bu
da malum Türklerin Ergenekon'dan çıkışını ifade etmekteydi.
Kurtun ayakları altında kısa bir mızrak vardı.Bu kısa mızrak Türklerin en eski savaş silahını
ifade etmekteydi.( Aslında herbe denilen bu kısa mızrak hiç bir zaman Türk'ün asıl silahı olmamıştı.)
Armanın alt tarafındaki İstiklal madalyası elbette İstiklal Savaşını ifade
etmekte, Arma içindeki TC
Harfleri ise yeni bir Türk Devleti olan Türkiye Cumhuriyetini ifade etmekteydi.
Armanın etrafı feyiz ve kudretin sembolü olan başak ve meşe dalları
motfleriyle süslenirken üstteki meş'ale de ilim ve
irfanın yayılması idealini işaret etmekteydi.
İkinci olan eser Muhsin Rıfat'a aitti ve onun armasında en üstte Arap harfleriyle '' Türkiye Cumhuriyeti'' yazısı,
onun altında bir bozkurt vardı ancak bozkurtun içine de Atatürk'ün başı bozkurt şeklinde
yerleştirilmişti. Bozkurtun altında insan-kurt karışımı bir büst resmi yerleştirilmişti ki
bu da Atatürk'ü simgeliyordu.Etrafa ışıklar
saçan ay ve yıldız ile armanın
her iki tarafında yer alan başak ve meşe dalı figürü armayı tamamlayan diğer
sembollerdi.
Şimdi tabii ki merak ediyorsunuz ''Kabe, bozkurt, orak ve çekiç ne alaka diye''
Efendim bu saydığım simgelerin hepsi üçüncü olan armada yani Lütfü Beyin hazırladığı armada yer
alıyordu
Bu semboller hangi amaçla armaya konmuştu bilmiyorum
ama tahminen Kabe Türklerin Müslüman olduklarını, bozkurt
Ergenekon'dan çıkışı, at, Türklerin at sırtında üç kıtaya hakim oluşunu, gemi de
Türkiye Cumhuriyeti Devletinin üç tarafı denizlerle çevrili bir ülke olduğunu, dolayısıyla
denizlerimize de hakim olmamız gerektiğini ifade ediyordu.
Peki orak ve çekiç?
Orak ve çekiç Sovyet Rusya bayrağında yer
alan sembollerdi aslında. Bu armada her ne kadar Rus bayrağında olduğu gibi
birlikte kullanılmayıp ayrı ayrı resmedilmiş olsa da Sovyetler Birliğinin
rejimi olan komünizmle
bir ilgisi var mıydı acaba?
Evet, 1928 yılında açılışı
yapılan Taksim Zafer Anıtında iki Rus generali olan Mihail Vasiliyeviç Frunze ve Klement Voroşilov'a
yer verildiğine göre demek
oluyor ki bu yıllarda Rusya ile bir yakınlaşma vardı ve dolayısıyla Türkiye Cumhuriyeti Devletinin
armasında da aynen Taksim Zafer Anıtında olduğu gibi Rusya'ya olan bu sevginin
resmedilmiş olması zamanın politikasına uygundu. Yani armadaki orak ve çekiç işçi ve köylüyü ( ya da emek ve emekçiyi) simgelemekten çok Sovyet Rusya'ya bir jest
olarak düşünülmüş olmalıydı. Bu armada ayrıca
Kabe üzerinde bir tuğ, kalkanın iki
yanında Türk bayrağı,kalkanın ortasında
başak motifi ve başağın içinde ay yıldız yer almaktaydı.
Evet, 1927 Yılında Türkiye
Cumhuriyeti Devletinin arması belirlendi. Ancak belirlenen bu arma bir kanunla
Türkiye Cumhuriyetinin resmi
arması olamadı. Hiç bir
zaman, hiç bir yerde kullanılmadı her
nedense.
Şimdi gelelim zurnanın zort dediği yere.
Birleşmiş Milletlerin devlet olarak kabul ettiği 203 devletten sadece ikisinin
bir devlet arması yokmuş. Bu devletlerden biri Dominik Cumhuriyeti, diğeri de Türkiye Cumhuriyeti imiş.
2015 Yılında Ak Patili otuz iki millet vekili Türkiye Cumhuriyetinin de bir
arması olması gerektiği yönünde TBMM ye bir kanun teklifi vermişler. Bu teklif Meclis Anayasa Komisyonunda görüşmeye açılmış.
Görüşmelerde CHP li Rıza Türmen “Türkiye
toplumunun halkının benimsediği bir sembol var, o da ay yıldızdır. Toplum buna
ihtiyaç duymuyor. Türk Bayrağı Kanunu da zaten ‘devletin sembolü olan bayrak’
ifadesini kullanıyor.” Diye görüş belirtmiş. Yani taraftar
değil bir armaya.
CHP Grup Başkanvekili Engin Altay: ''Türkiye’nin arması, al bayrağı ve T.C. ibareleridir.
Bu teklif eğer fantazi değilse cumhuriyeti dönüştürmenin yeni bir adımıdır,
yeni bir hamlesidir. Al bayrak neyinize yetmiyor?'' Demiş.
MHP milletvekili Faruk Bal ise, armada Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ı ve
AKP’yi simgeleyen herhangi bir unsur olmasını kabul etmeyeceklerini belirtmiş.
MHP Grup Başkanvekili Yusuf Halaçoğlu: ''Bunların hepsi gündem değiştirmeye yönelik girişim.
Arma olsa ne olur olmasa ne olur. Türkiye ismi bir armadır, bayrağımız zaten
bir armadır.'' Demiş.
En ilginç çıkış ise komisyona
katılmasalar da HDP Milletvekili Hasip Kaplan'dan gelmiş.
Hasip Kaplan ''Türk '' ve
''Türk bayrağı- Türkiye Cumhuriyeti ''
Kelimelerini ağzına almadan şöyle bir görüş belirtmiş:
''Türkiye’nin
arması bayraktır. Bu tür geçmişten bağlantı kurarak sembollere sığınmanın
hiçbir anlamı yok. Devlet arması için bayrak yeterlidir. Bunlar yakında
halifeliği de isterler.''
Sonuç: Araya giren 2015 Genel seçimleri sebebiyle bu arma
konusu askıya alınmış. Halen askıda mı yoksa tamamen gündemden çıktı mı bilmiyorum.
Bana soracak olursanız değerli Hocam Yusuf Halaçoğlu gibi düşünüyorum. Arma
olsa ne olur olmasa ne olur. Türkiye ismi bir armadır, bayrağımız zaten bir
armadır. Bugüne kadar bir armamız olmadı da
boyumuz mu kısaldı? Ya da olursa boyumuz mu uzayacak?
(
Şanlı Osmanlı Arması Ve Kâbe’li, Bozkurtlu Orak Çekiçli Türkiye Cumuriyeti Armas başlıklı yazı
Sami Biber tarafından
22.09.2019 tarihinde sitemize eklenmiştir. Sitemizde yayınlanan eserlerin hukuki sorumluluğu , kullanılan materyaller ve yazının içeriği yazarlarına aittir.İzin alınmadan kaynak gösterilse bile sayfamızdaki eserler başka yerde yayınlanamaz. Eserlerin izin alınmadan kopyalanması ve kullanılması 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Yasasına göre suçtur. )
Okuduğunuz Yazının Site Kurallarını İhlal Ettiğini Düşünüyorsanız, Site Yönetimine Bildirmek İçin Tıklayınız.
