Diyanet Ýþleri Baþkanlýðý da yapmýþ saygýn din adamý Süleyman Ateþ bir konuþmasýnda günümüzdeki din bilginlerinin dini konulardaki bilgi düzeyleri, yorumlarý IX, X. yüzyýlýn düzeyinden daha geride olduðunu söylemiþti. Bilindiði gibi Ýslâm dünyasý anýlan yýllarda, Abbasi Devleti döneminin altýn çaðýný yaþamaktaydý.

         Abbasiler döneminde doðunun her alanda batýdan ileride olduðunu çokça anlatýlýr. Ve Ýslâm düþünce insanlarýnýn antik Yunan eserlerini kendi dillerine çevirdiði önemli bir savdýr o dönemlerde. Hatta batýnýn antik Yunan eserlerini Ýslam bilginlerinden öðrendikleri savý da günümüzde bile dillendirilmektedir.

         Bir zamanlar dünyada kültürün, sanatýn geliþtiði Ýslâm Dünyasý günümüzde ne yazýk büyük aymazlýklar içinde batýnýn hegemonyasý durumunda olmaktan ileri gidememektedir.

         Batý, renösans ve reform ataklarýyla ortaçað karanlýklarýndan hýzla uzaklaþtý. Matbaanýn bulunmasý aydýnlanmanýn yolunu açan önemli etkenlerden bir oldu. Dinde reform yapýlarak kutsal kitaplarý her ülke kendi ana dillerine çevrildi. Böylece halk dini sömürü aracý olarak kullanan din adamlarýnýn aymazlýklarýna kanmaz oldu.

         Ya bizde durum nasýl dersek;  Hz. Mevlana hazretleri diyor ki, ibadetin en basit þekli: Ýbadetlerde, okunan surelerin ve yapýlan dualarýn anlamlarýný bilmeden ibadet yapmaktýr.

         Bu görüþe aykýrý düþünceler üretmek Allah kelamý kutsal kitabýmýz Kur’an’ý Kerim’in vermek istediði mesaja da aykýrýdýr demekle yanýlgýya düþülmeyeceði açýktýr. Allah buyruklarýnýn anlaþýlmasýný ve doðru uygulanmasýný ister. Bu meyanda, kutsal kitabýmýzda þöyle buyuruluyor:

          “Biz her peygamberi, kendi kavminin lisaný ile gönderdik, ta ki onlara hakikatleri iyice açýklasýn”(Ýbrahim Suresi, 14/4)

         Allah, "Biz, anlayýp düþünmeniz için onu Arapça bir Kur'an kýldýk? (Zuhruf, 43/2-3)

         Ýbrahim Suresi gayet açýk, peygamberler kendi kavimlerinin lisanýyla gönderilmiþ. Peygamberimiz Arap kavmine mensup olduðu için Kur’an da Arapça inmiþtir deniliyor Zuhruf’da. Ve de Zuhruf’da yüce Allah kutsal kitabýmýzý, “anlayýp düþünmemizi” buyuruyor.

         Bu anlayýþa uygun olarak diðer hak kitaplar da mensup olduklarý kavimlerin dilleriyle indirilmiþtir. Örneðin Tevrat ve Zebur Ýbranice, Ýncil Aramice indirilmiþtir. Günümüzde, Tevrat, Zebur ve Ýncil’in temsil ettiði dinlere inanan uluslar bu kitaplarý þu anda ifade ettikleri anlamlarýyla okuyup anlamaktalar.

         Türk Ulusu olarak Arap lisanýyla inmiþ dinimizin kutsal kitabýný yetesiye okuyor ve anlýyor muyuz? Soru ve sorun bu günümüzde! Ve kitabýmýzda verilen mesajlarý ne düzeyde anlayýp, düþünüyoruz?

         Uygulamanýn pratiðine bakalým ülkemizde. Bir kere kabul edelim, okuma özürlü bir ulusuz. Bu yargý acý fakat gerçek. Okuma alýþkanlýklarýmýz yeterli olmadýðý için gerek dini gerekse farklý konularda yazýlan kitap ve baþka yazýlý kaynaklarý okumuyoruz.

         Okumak anlamak içindir. Okumayýnca anlama yetimizi köreltiyoruz farkýna vararak ya da varmayarak. Dini bilgileri öðrenmenin bir yolu da Cuma ve sair günlerde camilerimizdeki ibadetlerde hocalarýmýzýn anlatýlarýný dinleyerek olmaktadýr.

         Ana dilimiz Türkçe. Bu güzel dilde okuyor yazýyoruz. Oysa camilerimizde yapýlan ibadetlerde örneðin Cuma hutbelerinde hocalarýmýz kýsa bir ayet okur. Bir kaçta hadis okurlar. Okunan ayet ya da surenin mealini verirler. Ve baþlarlar Arapça sözlerle duaya… Namaz sonu dualarýn çoðusu da Arapça kelimelerden oluþur.

          Kaçýmýz ibadet esnasýnda okuduðumuz surelerin anlamýný yetesiye biliyoruz? Hocalarýmýzýn hutbede okuduðu dualardan ne kadarýný anlýyoruz? Oysa kitabýmýz anlayýp düþünmemizi emrediyor.

         Kur’an’ý Kerim Türkçe inmediðine ve peygamberimizin de Türk olmadýðýna göre bu devran böyle mi sürmeli? Elbette hayýr. Dini yaþantýmýzda, ibadetlerimizde sürekli anlamýný yetesiye bilmediðimiz bir dildeki uygulamalarý bir akýl süzgecinden geçirmenin zamaný çoktan geçiyor.

         Dinimiz akýl ve mantýk dinidir. Sadece sure ve ayetleri orijinal diliyle okumak yeterli olmalý Yüce Allah’ýmýzýn mesajlarýný anlamak için. Tabi meallerini de öðrenmek koþuluyla. Dualar ise Ana dilimizle Türkçe yapýlmalý. Ýþte o zaman, dualarýmýzý kabul buyur demek olan âmin kelimesinin içini doldurmuþ oluruz.

         Ana dili sevmek ve doðru kullanmak baðýmsýz bir ulus olmanýn yadsýnamaz gereðidir. Gerek günlük konuþmalarýmýzda gerek ibadetlerimizde Arap diline özenmek aymazlýktýr. Bu durum giderek ulus olma, bir arada baðýmsýz yaþama duygumuzu köreltir.

         Sözün özü yaþamýn her alanýnda ana dilimiz güzel Türkçemizi severek kullanmak esas olmalýdýr. Ki, dini buyruklarý da gereði gibi öðrenebilelim. Din tacirlerine meydaný býrakmayalým. Ve batýnýn din alanýnda yaþadýðý aydýnlanmayý ülkemizde yaþama mutluluðu tadabilelim.