“Geçmiþten adam hisse kaparmýþ... Ne masal þey!

Beþ bin senelik kýssa yarým hisse mi verdi?

‘Tarihi’i  ‘tekerrür’  diye tarif ediyorlar;

Hiç ibret alýnsaydý, tekerrür mü ederdi?”

                                  Mehmet Akif Ersoy

          Ýstiklâl Marþý þairimiz, adamlarýn geçmiþ olaylardan ders almalarýnýn masal olduðunu! Söylüyor.  Beþ bin sene olarak saptadýðý insanlýk tarihini bir kýssa olarak nitelenirse bu kýssadan bir kazanç elde edilemediðini ve tarihin tekrarlanma olduðunun tarif edildiði belirtiyor. Ve yaþanan olaylardan ibret alýnsaydý bir kez tarihi olaylar tekrarlanmazdý diyerek insanlýðýn yaþadýðý dramý anlatýyor büyük þairimiz.

          Evet, insanlýk tarihi uzun savaþlarla doludur maalesef. Savaþlarýndan insanlýk gerçekten ders alýyor mu? Tarihin fazla derinlerine dalmadan özellikle son beþ yüz yýlda yaþanan büyük savaþlarý irdeleyelim. Kolomb’la baþlayan Amerikan’ýn keþfiyle yeni kýtanýn yerlileri; silah üstünlüðü avantajýyla kýtayý keþfedenlerce büyük kýyýmlara uðradýðý bilinir.

          Günümüzde, süper güç olarak ortaya çýkan ABD kendi içinde iç savaþ yaþadý. 1965 yýlýnda iç savaþ sona erdi. Savaþýn sona ermesinden sonra ABD iç barýþýný saðlayarak hýzlý kalkýnma hamleleriyle güçlü devlet olma yolunda büyük baþarýlar saðladý.

        Avrupa, Yüz Yýl Savaþý ile derebeyliklerin etkisizleþtirerek krallýklarýn ve imparatorluklarýn kurulma dönemlerini yaþadý. Avrupa öncelikli nedeni mezhep farklýlýklarýnýn neden olduðu Otuz Yýl Savaþlarý’na sahne oldu. Bu arada Alman Martin Luther’in, “Cehennemi satýn aldým, benimdir. Bundan sonra oraya kimseyi almayacaðým!” sözüyle baþlattýðý dinde reform hareketleriyle Avrupa’da papazlarýn cennetten yer satma uygulamalarý yýl yýl sonlandýrýldý.

        Ve Avrupa halklarý matbaanýn bulunmasý, keþifler derken Rönesans yaþadý. Fransýz Ýhtilâli sonucu yaþanan savaþlar sonunda imparatorluklarýn yerini ulusal devletler aldý. Avrupa sanayi devrimine sahne oldu. Bilim ve teknik alanýnda büyük geliþmeler saðlandý.

         Papazlarýn Endülanj makbuzlarýyla halktan para toplama uygulamasý tarihe karýþtý. Laiklik batýnýn dinle olan iliþkilerinde vaz geçilmez ilke oldu. Ýnanç olgusu bireyin vicdaný ile Allah arasýnda bir akit olduðu, bireyle Allah arasýnda aracý kiþilerin olmamasý gereði gerçeði batý insanýnýn inanç dünyasýnýn merkezine yerleþti. Böylece özellikle Avrupa’da mezhep savaþlarý tarihe karýþtý.

        Mezhep savaþlarý, toprak savaþlarý, bu kez sanayi devrimi sonucu elde edilen mallara pazar bulma savaþlarýna evrildi.   Sanayi hammaddesi elde etme çabalarý sanayi devrimini tamamlamýþ ülkeler askeri güçlerinin sayesinde dünyanýn geliþmemiþ ülkelerinin zenginlik kaynaklarýna son aylarýn moda terimi çökmelerinin yolunu açtý.

        Pazar kapma, zenginlik kaynaklarýna el koyma yüzünden bilindiði gibi yer karasýnda iki kez Birinci ve Ýkinci Dünya Savaþlarý yapýldý. Bu iki savaþta büyük yýkýmlar yaþandý. Sadece Ýkinci Dünya Savaþý kýrk milyon insanýn ölümüne neden oldu…

         Yaþanan bunca savaþtan, kýyýmdan ibret alýnýyor mu? Bu soruyu þöyle yanýtlamak olasý: Avrupa devletleri kendi aralarýnda birleþtiler. AB adlý topluluðu oluþturdular. Her ne kadar birbirlerini sevmeseler bile barýþ içinde yaþamanýn deðeri ve önemi birlik içinde yaþamalarýnýn zorluklarýný yenmede baþlýca amil olmaktadýr. NATO adlý askeri örgüt içinde olmalarý da ayrýca kendilerini güvende olmalarýný saðlýyor.

        Ýkinci Dünya Savaþý sonunda kurulan NATO ve Varþova Paktý iki paktýn güçlü lider ülkeleri ABD ve Sovyetler Birliði arasýnda denge unsuru görevini yerine getirdi. Her ne kadar iki pakt arasýnda soðuk savaþ yaþansa bile büyük çatýþma yaþanmadý. Sovyetler Birliði’nin daðýlmasýyla denge bozuldu. Bu kez Dünya’da ABD süper güç olarak yalnýz kaldý. Emperyalist amaçlarý doðrultusunda tabir caizse özellikle Ýslâm dünyasýný kana buladý. Avrupa’daki Varþova Paktý ülkelerini bünyesine NATO’ya kattý. Rusya’yý iyice kuþattý. Gürcistan’ý ve de Ukrayna’yý NATO’ya almak istiyor. 

        Bu arada Rusya toparlandý. Þimdi George ile Boris bilek güreþine tutuþtu. Dilerim ve umarým fazla kýrýcý olmadan eski denge yeniden saðlanýr. ABD’nin Rusya’yý kolay kolay alt edemeyeceði bilincine varýr. Yaþlý dünya yeni bir yýkým yaþamaz.

        Türkiye Cumhuriyeti yurttaþlarý olarak bizler batýnýn laikliði benimseyerek mezhep savaþlarýný nasýl sulandýrdýðýndan dersler çýkarýp öncelikle laikliði yaþamýmýza katmalýyýz. Kimlik siyasetinin insanlýða ne büyük acýlar yaþattýðý gerçeðini görmeli ülkemizde iç barýþý saðlamalýyýz.

        Her ne kadar NATO içinde olsak da; maalesef müttefik ülkeler ülkemize musallat olan ayrýlýkçý güçlere alenen destek vermekteler. Bu bilinçle günümüzde yaþanan Ukrayna krizinde týpký Ýkinci Dünya Savaþ’ýnda uygulanan politikanýn aynýsý uygulanmalý. Ve giderek ülkemize somut olarak katký vermeyen NATO ile iliþkilerimiz tartýþýlmalýdýr. Tüm bu olgularý baþardýðýmýz zaman tarih ulusumuz ve ülkemiz adýna savaþlardan yana deðil barýþtan yana tekerrür eder diye ümit edebiliriz.