Köyde baba yurdundayým. Yine bir yaz mevsimi yaþýyorum doðduðum topraklarda. Nasýl da geçiyor zaman. Su gibi derler ya, aynen öyle!.. Daðlar, dereler, çayýrlar yerli yerinde. Kuþaklar deðiþiyor sadece. Adý üstünde yalan dünya. Bir zamanlar amcalar, dayýlar, teyze ve yengeler ve anne-babam vardý yaný baþýmda, yakýnlarýmda. Yoklar þimdi onlar!

         Az önce fasulyelerimizin ürün vermeye baþladýðý küçücük bahçemizi dolaþtým. Her ne kadar üç kez çapa yaptýysak da yaðan yaðmurlarla yeniden hýzla boy atan otlarý temizledim. Þimdi dinlenme zamaný. Evin arka ayvanýnda yerimi aldým. Elimde, 20. Yüzyýl Türk Þiiri Antolojisi… Birkaç þiir okumadan önce doðanýn þiirini teneffüs etmeli…

         Görüþ alanýmýn sað tarafýndaki yamaç alabildiðince yeþilin sadece bölgemize has tonlarýnýn sergilendiði iðne yapraklý orman denizi… Alabildiðine yeþil ve gür köknar, ladin ve sarýçam ormaný uzanýr doðudan güneye doðru… Aðaçlarýn 4-5 katý yükseklerde kartallar geniþ daireler çizerek uçuyorlardý. Hemen önümde renk renk çiçeklerle bezeli yeþil çayýrlar olabildiðince sessiz. Çayýrlarýn ilerisinde kýrlar… Benim en sevdiðim çocukluk anýlarýmýn saklý olduðu yerler. Ve ta uzaklarda, kuzeyden doðuya farklý yükseltilerle Cin Daðlarý…  Daðlarýn etekleri vahþi görünümlü derin vadilerle ve bakir ormanlarla kaplýdýr.  Kuzeyden batýya doðru kýrýk araziler ve arazilere serpilmiþ köyler görüþ alanýmda. Daha da ötelerde Gürcistan…

         Daðlarýn eteklerinde doða harikasý köyümde yaz mevsiminin güzellikleri içinde olmak tanýmsýz bir mutluluk. Sýra þiir dünyasýna geçme vakti. Önümdeki masadan kitabý henüz almýþtým. Telefonum müsaade etmedi sayfalarý aralamama. Gürsel’di arayan, dayýmýn oðlu. Ta uzaklarda, Ýzmit’ten arýyordu beni. Hal hatýr sorma faslýný geçtikten sonra anlatmaya baþladý sevgili Gürsel’im. Severim kendisini. Sýcakkanlý, içtenlikli bir akrabadýr.

         “… aðabey, oðlum Ýzmit’in öteki ucunda bir liseye kayýt yaptýrma hakký kazandý!”

         “ Ýyi hoþ, ne güzel! Kutlarým Olgun’un baþarýsýný.” Dememe kalmadý.

         “Aðabey, bildiðin gibi deðil! Gidip okulu gördüm. Ýnan bana, hemen giriþteki salonda üzerlerindeki katmanlaþmýþ tozdan yazýlarý okunmayacak kadar eski levhalar vardý! Sýnýflar bakýmsýz, badanasýz!..” Gürsel’in kaygýlarýný anlýyordum.

         “Peki, ne yapabilirim, nasýl yardýmcý olurum sana yakýþýklým!”

         “Zamanýný fazla almak istemem aðabey, sen üç çocuðunu okuttun. Öðretmensin! Bana ne önerirsin? Oðlumun kaydýný bu liseye yaptýrayým mý, yoksa özel bir liseye mi göndersem?” Bir an gerilere gittim. Hafýzamýn derinliklerinde okulculuk konusunda ne çok birikimler vardýr.

         Dayým, Cilavuz Köy Enstitüsü çýkýþlý bir öðretmendi. Öðretmenlerimin ve dayýmýn anýlarýný dinlemek en güzel romanlarýn ruhumda býraktýðý bedii zevkten daha da hoþtur. Onlar, ülkemizin eðitim-öðretim tarihinin canlý tanýklarýdýr. Dayýmýn,1940 yýlýnda öksüz bir çocuk olarak anneannemin elini öpüp Cilavuz’a (Susuz) gidiþ serüveni akla ziyan bir destandýr.  Yürüyerek giden adamlarla önce Ardahan’a ve O’radan da eski bir kamyonun kasasýnda Cilavuz’a gidiþi… Lakin okula kavuþtuðunda; devletin öðrencileri nasýl kollarý altýna alýp yetiþtirdiðini anlatýrken o günleri yeniden yaþardý adeta. Ýlkokulda okurken babasýný kaybetmiþ dayým. Komþu bir köyden olan ilkokul öðretmenim de çobanlýktan kaçýp dayýmýn okulunu bitirdiðini, okulundaki örnek disiplini, saygýn öðretmenlerini anlata anlata bitiremezdi.

         Ortaokulu bitirince en kýsa yoldan tahsil yapmanýn yolu öðretmen okuluna gitmekti. Hele yatýlý olan Trabzon’daki okul kazanýlýrsa üç yýl sonra maaþ alan öðretmen olmak ilk gençlik hayallerimizin süsüydü! Ortaokulda okuyan dar gelirli köy çocuklarýydýk. Hepimiz ayný hedefe kilitlenmiþtik. Bir de Saðlýk Koleji seçeneði vardý  erkenden hayata atýlmak için.

         Yetmiþli yýllara yaklaþýyorduk. Dershane olgusu girmemiþti yaþantýmýza. Ýki sýnavda baþarý gösteren Öðretmen Okulu’na yatýlý olarak girebiliyordu. Ayný yolu ben de kat ettim.

         Gürsel’in sorusuna yanýt vermeme sýra gelmedi. Anlatacaklarým var daha… Köy öðretmenliðim bitti. Yýllar sonra Ýzmit merkez okullarýnýn birindeydim. Çocuklarý üniversite sýnavýna girmiþ arkadaþlarým vardý. Zehra öðretmenim anlatmýþtý:

         “Ortaokul ve lise yýllarýnda oðlumun dershanesi için ödediðim parayla rahat bir daire alýrdým!” Ben de ayný yollardan geçtiðimi söyledim. Kýsa sürede bu kadar teferruat nasýl düþünülür denirse. “Aþk aðlatýr, dert söyletir.” derler.  Çocuklarýmýzýn saygýn üniversitelerde okutma aþkýydý bizi aðlatan. Derdin ne olduðu belli artýk, söylemeye ne hacet!

         “Sevgili Gürsel, ekonomik düzeyinin ne olduðunu bilmiyorum. Yarýn çocuðunun iyi bir üniversite bitirip hemen iþ bulmasýný istersin elbette… ”

         “Haliyle aðabey!”

         “Zaman kaybetmene gerek yok. Mali durumunu iyice zorlayýp Ýzmit’in en baþarýlý olduðunu bildiðin özel okula kayýt yaptýr. Piþman olmazsýn! Özel okullarýn bünyesinde dershaneler olduðunu da biliyorum. Gerekirse dershaneden de yararlanma seçeneðini de hesaba katacaksýn. Bu diyardan gidemeyeceðimize göre deve güdülecek sevgili Gürsel…” Önerimi kabul gördü. Baþkaca da akýlcý seçenek yoktu.

         Uzun söze ne hacet! Olgun, þimdi saygýn bir üniversitenin iyi bir fakültesinde son sýnýf... Gürsel de durumdan memnun.

         “Ýnsan düþünen bir varlýktýr.” Düþünmeden edemiyoruz! Cumhuriyet, kuþaklarýn bilgi ve kabiliyetine göre eðitim-öðretim hizmetlerinden yararlanmasýnýn yollarýný açtý. Dershanecilik olmadýðý yýllarda bizlere yatýlý okullarda okuma olanaðý tanýnýyordu. Sýnav kazanan öðrencilere devletimiz, özellikle Öðretmen Okullarý, Saðlýk Koleji benzeri okullarda parasýz yatýlý okuma olanaðý saðlýyordu. Ekonomik yönden yeterli olan ailelerin çocuklarý da yüksekokullara dershane rahlesinde maddi manevi yükümlere girmeden girebiliyordu.

         Yýllarca çocuklarýmýzýn eðitimi için dershanelerle tanýþtýk. Dar olanaklý mali kaynaklarýmýzýn çoðunu dershanelere harcamak zorunda kaldýk. Günümüzde çocuklarýmýzýn üniversite sýnavlarýnda baþarýlý olmalarý için liselerimizde aldýklarý eðitim yeterli olmuyor! Neden? Oysa cumhuriyetin öngördüðü eðitim-öðretim modelinde öðrencileri okullarda yetiþtirmek, yeterliliklerine göre de yüksekokullarda öðrenim görme ilkesi vardý. Nereden nereye geldik(!)