Bireyin kiþiliðinin oluþmasý belirli etmenlere baðlý olduðu bilinir. Þöyle ki: Kalýtsal olarak genlere iþlenmiþ olan özellikler,  çevre, alýnan eðitim insanýn kiþiliðinin oluþmasýna etki eden önemli etmenlerdir. Bu etmenlere beslenme, spor benzeri etkinlikler de kiþiliðin olumlu yönde geliþmesine etki eden diðer etmenlerdir diyebiliriz düz mantýkla…

         Çocuk ilk terbiyeyi ailesinden alýr. Anne bu bakýmdan ilk öðretmendir. Nitelikli eðitim almýþ anne-baba çocuðun yetiþmesinde önemli rol model olurlar. Kuþaklar boyu süre gelen geleneksel terbiye kurallarý iþlenir evde. Ýyinin doðrunun neler olduðu öðretilir. Yalanýn, riyanýn, kötü söz söylemenin, kavga-döðüþle sorunlarý çözme anlayýþýnýn insaný güzel ahlaklý yapmayacaðý belletilir. Paylaþýmýn, güzel söz söylemenin, arkadaþlýðýn, dostluðun iyi insan olmanýn yollarý olduðu benzeri ilkeler körpe beyinlere nakþedilir.

         Bunun aksi olarak ailede huzur yoksa anne-baba arasýnda sevgi-saygý baðlarý kopuksa bundan en çok çocuklar zarar görür. Hele annenin fiziksel þiddete maruz kaldýðý ailelerin çocuklarýnýn ruhlarý yaralanýr. Tinsel acýlar yaþayan çocuklar ileri yaþlarda toplum kurallarýna uymakta sýkýntý çekerler çoðunlukla. Hýrsýzlar, yankesiciler, karakter yoksunu yalakalar büyük oranda düzensiz ailelilerden çýkar maalesef... Sevgiyle büyümemiþ, duygularý bastýrýlmýþ çocuklar büyüdüklerinde kendisi ve çevresiyle barýþýk olamazlar gerçeði herkesçe kabul görmektedir.

         Çocuk ailede aldýðý iyi terbiye ile okula baþladýðýnda, okulda öðretmenleri ve okul ortamýnda edineceði davranýþlarla kiþilik kazanmaya baþlar. Hele de iyi programlanmýþ deneyimli öðretmenlerce nitelikli eðitim alan çocuklar hayata artýlarla baþlama olanaðý bulurlar.

         Ha bu arada zekâ düzeyi de yüksek doðan çocuk, örnek bir aileye sahipse ve iyi de bir eðitim görürse toplumun saygýsýna mazhar olan yurttaþ olmasýnýn önünde bir engel kalmaz.

          Çevrenin de insanýn kiþiliðinin oluþmasýndaki önemi yadsýnamaz. Sosyal olanaklarý, parký, oyun bahçesi, sinemasý, tiyatrosu, kütüphanesi, aðlýk kurumlarýnýn yeterli olduðu ortamlar çocuklarýn ve gençlerin kiþiliklerinin geliþmesine olumlu katký saðlarlar. Konutlarýn darý ekercesine sýklýkla inþa edildiði, insanlarýn gökyüzünü görmekte zorlandýðý köyleþmiþ kentlerde ruh saðlýðý saðlam insanlarýn yetiþmesi kuþkuludur. Okullarýnda yeterli donaným olmadýðý, sýnýflarýn kapasitenin çok üzerinde olduðu okullarda baþarýlý öðrenci yetiþtirilmesi olanaklý deðildir.

         Yoksulla varsýlýn arasýndaki makasýn iyice açýldýðý ülkelerde, ülkemizde toplumsal barýþýn saðlanmasý için genç kuþaklarýn iyi eðitilmesi, eðitimde fýrsat eþitliðine azamý uyulmasý önem arz etmekte... Toplumsal barýþýn üst düzeyde saðlanmasýnýn bir yolu hatta en önemli yolu bizleri yönetmek için seçtiðimiz siyasilerin öncelikle barýþ dilini kullanmalarý önemli. Toplumun karþýsýna çýktýklarý zaman birlikten, beraberlikten, kardeþçe bir arada yaþama arzusunu içtenlikle dile getirmeleri beklenir siyasilerden. Topluma barýþý, huzur, birlikte üretip hakça paylaþýmý muþtulamalýlar.

         Ne yazýk ki, parti farký gözetmeden belirtmek isterim. Liderler, çevresindekiler rakipleriyle kanlý býçaklý adeta. Sokakta, kahvehanelerde söylense kavgaya neden olacak sözleri otomatik silahlar gibi sýralamaktan hiç ama hiç çekinmiyorlar. Çok kaba bir söz söylenin güzel ülkemizde: “Hoca (yumuþatarak yazayým) kabahat yaparsa, cemaat (yine yumuþatma) büyük abdestini yapar.” Evet, yöneticilerimiz, yönetime talip olanlar sürekli rakiplerini aþaðýlayýcý sözler sarf ettikçe, tabanýn huzur içinde olmasý beklenmez. Hastasý ölen hasta sahibi doktorlara saldýrmaz. Kadýn cinayetlerinin önü kesilir. Sokak kavgalarý son bulur. Hemen hemen her gün karþýmýza çýkan siyasilerimiz birazcýk gülümseyebilseler. Sözlerine azýcýk espri katsalar, kardeþlikten, birlik beraberlikten örneklerle söylemlerini süsleseler inanýyorum ülkemiz güllük gülistanlýk olur. Güneþin altýn ýþýklarý, gökkuþaðýným renkleri daha parlak hissedilir güzel ülkemizde…

         Kutsal kitabýmýz Kur’an-ý Kerim’in eþsiz öðretilerini anýmsayalým: “O Allah’tan bir rahmetle onlara yumuþak davrandýn. Þayet sen kaba, katý yürekli olsaydýn, hiç þüphesiz, etrafýndan daðýlýp giderlerdi. “Âli Ýmran Suresi 159. Ayet. Devam edelim: “Yürüyüþüne tabi ol, sesini alçalt, çünkü seslerin en çirkini elbette eþek sesidir.”

         Bu konuda kültürümüzün büyük deðerlerinin sözlerine de bir bakalým: “Söz ola kese savaþý, söz ola kestire baþý./ Söz ola aðulu aþý, bal ile yað eder bir söz.” Yunus, tatlý konuþmanýn savaþý kesme, zehirli aþý bal eylemesinin nedeni olduðunu ne güzel anlatýyor. Hacý Bektaþ: “Dil mýzraktan daha derin yaralar, insanýn cemali, sözünün güzelliðidir.” Diyerek acý ve tatlý sözün nelere kadir olduðunu haykýrýyor yüz yýllar ötesinden. Ve atalarýmýz ne güzel söylemiþ: “Tatlý dil yýlaný deliðinden çýkarýr.”

         Tinsel varlýðýmýzý bu deðerlerle de beslersek kiþiliðimiz barýþtan, dostluktan yana þekillenir. Ýþte o zaman semavi dinlerin betimlediði insan ve Ýslam kardeþliði dünyamýzda yeþerir, dal budak sarar, meyve verir. Aksi durumda rakiplerini düþman gibi görüp, halký kutuplaþtýrma siyaseti gütmek kýsa ve uzun dönemde ülkelere, ülkemiz için hayýr getirmez.