Üç büyükler deyince doðudan baþlayayým saymaya: Çin Sovyetler Birliði ve ABD’dir kast ettiklerim. Sözlerime: “Ne Amerika (NATO) ne Rusya, baðýmsýz Türkiye” diyenlerin ardýlý olduðumu belirtmek isterim. Eskilerin deyiþiyle Maocu hiç deðilim. Tek isteðim ülkemin adlarýný andýðým dünya siyasetine yön veren üç büyük ülkenin þerrinden uzak; olabildiðince baðýmsýz ve demokrasiyi içselleþtirerek, “Yurtta barýþ dünyada barýþ” ilkesi ýþýðýnda barýþ içinde yaþamasýdýr.

           Sam Amcanýn Kulübesi adlý kitabýn adýndan esinlenerek kulaða daha hoþ gelsin diye ABD demek yerine çoðu kez sam Amca diyeceðim. Önce Sam Amca’yla ilgili anýlarýmdan baþlayayým söze.

         Dün gibi anýmsarým. Ýlkokul ikinci sýnýfta okuyordum. Ders aracý olarak sadece Türkçe Kitabýmýz vardý köy okulumuzda. Sýnýf kitaplýðý hiç zengin deðildi. Kitaplýktan küçük bir kitap geçti elime. Amerika hakkýndaydý kitap. Kitabýn bir sayfasýný güzel bir kadýn öðretmenin öðrencilerine beslenme eðitimi yaptýðý fotoðraf süslüyordu. Gýptayla baktýðým resimdeki öðretmenin kýyafeti ve öðrencilerin giysileri bizim siyah önlük beyaz yakalýklarýmýzdan çok farklýydý. Þýk kýyafetli, saðlýklý çocuklar ilgimi çekmiþti. Uzun süre gözlerimi ayýramadým resimli sayfadan. Amerika’yý böylece keþfettim Kolomb’dan yýllar sonra.

         Daha ileri sýnýflarda yine ilkokulda Süt tozu ve daha baþka yiyeceklerle girdi Sam Amca yaþantýma. Süt tozundan elde edilen sütü okulda içmeyip eve götürdüm bir gün. Annem denemek için yoðurt yaptý. Yapýlan yoðurtun damaðýmda býraktýðý hoþ olmayan tadý hala anýmsarým. Elbette birkaç kaþýktan fazla yiyen olmadý. Süte de ilgi giderek azaldý. Ýçmez olduk okulca özenle hazýrlanan sütleri.

         Ýlkokul yýllarýmda Kýbrýs olaylarý patlak verdi. Evimizde radyo yoktu. Okulda beþinci sýnýfta okuyan öðretmen çocuðu bir arkadaþýmýz akþamleyin evlerindeki radyodan dinlediði Kýbrýs’la ilgili haberleri heyecanla anlatýrdý. Dördüncü sýnýftým ben. Amerika, Makaryos adlarýný geçerdi sözlerinin arasýnda.

         Beþinci sýnýftým, baþkan Kennedy’nin vurulduðunu öðretmenimiz anlattýðýnda üzülmüþtük sýnýfça. Ayný yýllarda Sam Amca’nýn Kýbrýs olaylarý nedeniyle zamanýn baþbakaný Ýsmet Ýnönü ile aralarýnýn bozulur gibi olduðunu da anýmsadýklarým arasýnda.

         Ortaokul yýllarým baþladý. Ýlçemizde haber dinleme, ülke ve dünya gündemini takip etme olanaðým yoktu. Sadece iftihara geçmek kafamý meþgul ediyordu. O yýllarda her þubeden ancak karne notlarý en iyi olan iki öðrenci seçilirdi iftihar listesine. Sadece derslere odaklanmýþtým. Ve sene ortasý ve sonu olmak üzere bir ve ikinci sýnýfta iftihar listesinde adým okundu. Ancak orta üçte bir öðretmenimiz Clay adlý dünya þampiyonu bir boksörün Müslümanlýðý seçtiði için Sam Amca’nýn Vietnam Savaþý’na gönderilmek istendiðini anlattý. Adýný Muhammet Ali olarak deðiþtiren boksörün ünvanlýnýn elinden alýndýðýný ve hapishaneye konduðunu öðrendim.

         Ýlkokul dördüncü sýnýfta sýnýf duvarlarýmýzda haritalar asýlý dururdu. Kuzey doðu komþumuzun adý büyük harfle S.S.C.B. olarak gösterilirdi. Bu harflerin açýlýmýný bildiðimi o yýllar için söyleyemem. Lakin o ülkenin Rusya olduðunu bilirdik.

         Rusya demek öcü demekti benim gibi doðduðu topraklar 41 yýl Rusya egemenliðinde kalmýþ bir çocuk için. Bizzat köyümün ve yaylalarýmýzýn bulunduðu topraklarda dedelerimiz Rus iþgallerine karþý çete savaþlarý vermiþler. Bu olaylar belli ki, I. Dünya savaþý yýllarýnda yaþanmýþ. Babaannem iþgal yýllarýný hüzünle anlatýrdý. Mevsim kýþ. Ýnsanlarýmýz gündüz ormanlarda saklanýp geceleri evlerine korkarak dönüp hayvanlarýný beslerlermiþ. Yine ninemden duymuþum; iki soldat (Rus askeri) bir gelini yakalamak istemiþler. Gelin kaçmýþ önlerinden. Anneannemin deyiþiyle “Çiftlama ateþ edip gelini öldürmüþler.”

         Ruslar, Ardahan’ý iþgal edip yaylalarýmýzdan aþaðý uzanan bir vadi boyunca Þavþat Köylerine doðru geliyormuþ. Bizim milisler vadinin karþý yamacýndaki ormanlardan Rus askerlerine ateþ açmýþ. Kamandarlarýný (Rus Komutan) vurulmuþ. Askerler kamandarlarýnýn elbiselerini alýp geri geri kaçmýþlar. Bu öyküyü köyümüzden bir yaþlý amca anlatmýþtý. Ben o yýllarda 12-13 yaþýnda bir çocuktum diyordu anlatýcý amca.

         Rusya’da komünist idare olduðu söylenirdi köylerde. Komünizm demek evlilik, namus anlayýþýnýn olmadýðý bir anlayýþý olarak anlatýlýrdý köylerimizde. Benim için kapalý kutuydu S.S.C.B. ülkesi.

         Özellikle ortaokullu yýllarýmda ibre bizden yana dönmüþtü. 1711 yýlý Ruslarla iliþkilerimizde tarihimizin altýn sayfasýydý,  Ruhumuz huzur bulurdu. Robinson çaðýmýzdaydýk çünkü: Prut Savaþý’nda Baltacý’nýn Katerina’nýn çadýrda tatlý bir gece yaþadýðý efsanesi þövenist duygularýmýzý coþtururdu. Bir yönüyle de Baltacý’ya Rus Ordusunu niçin yenip daðýtmadýðýna da hayýflanýrdýk.

         Çin, Çinliler dördüncü sýnýf Tarih kitabýyla girdi dünyama. Oðuz Kaðan, (Mete Han)   Büyük Hun Ýmparatorluðu, Hunlarýn atalarýmýz olduðunu ve Mete Han’ýn, babasý Teoman’ýn korkusuz yiðitliklerini anlatýyordu tarih kitabýmýz. Atalarýmýzýn kahraman insanlar olduklarý Asya kýtasýnda büyü bir imparatorluk kurduklarý biz çocuklarý coþturuyordu. Çin Seddi’ni, Çinlilerin Hunlara karþý savaþlarda baþarýlý olamadýklarý için yaptýklarýný da göðsümüzü gererek okuyorduk.

         Savaþlarda yenemedikleri Türkleri Çinliler hilelerle aralarýnda ayrýlýklar çýkardýklarýný ve Büyük Hun Ýmparatorluðu’nun Doðu ve Batý Hun Devletleri adlarýyla ikiye böldüklerini üzülerek okuduk. Bu devletleri maalesef Çinlilerin ortadan kaldýrdýklarý da üzüntümü daha da artýrmýþtý.

         Ve Kore’de askerlerimizin sam Amca’nýn yanýnda Çinlilerle savaþtýðý da çocukluk ve ilk gençlik bilgilerim arasýndadýr. Dünyanýn üç muktedirlerle ilgili ilk bilgilerim kabaca bunlar. Daha sonraki yýllarda bu üç süper güçle ilgili bilgilerim, dünya görüþlerim deðiþimlere uðradý. Onlara karþý ilgim daha da arttý.

Devam edecek…