KADERE FELEÐE (HAÞA) ÝSYAN ETMEK KAHRETMEK ÞÝRKTÝR

Mukaddime: 

Rahmân ve Rahîm olan Allâh’u Teâlâ’nýn Adýyla…

Hamd, Allâh’a mahsustur. O’na hamd eder, O’ndan yardým ve maðfiret dileriz. Nefislerimizin þerrinden ve amellerimizin kötülüðünden O’na sýðýnýrýz. O’nun hidâyete erdirdiðini hiç kimse saptýramaz, saptýrdýðýný ise hiç kimse hidâyete erdiremez. Þehâdet ederim ki, Allâh’tan baþka ibâdete lâyýk hiçbir ilâh yoktur. Ve yine þehâdet ederim ki, Muhammed aleyhisselâm O’nun kulu ve Rasûlü’dür…

Bundan sonra:

Ey Ýnsanlar!... Lütfen sözlerimize çok dikkat edelim gerek normal konuþmalarýmýzda, veya þarký, türkü, söylerken, dinlerken, þiir vs. yazarken (Kadere, Feleðe, Talihe) haþa, isyan edici, kahredici  vs. sözler kullanmaktan ve dinlemekten sakýnalým. Çünkü, bunlara isyan etmek kahretmek haþa, Allâh Subhânehu Teâlâ’ya isyan etmektir. Çünkü, Kader, Allâh Subhânehu Teâlâ’’nýn biz kullarýnýn tüm hayatýmýzý ve yaþantýmýzý Levh-i mahfuz denilen kader levhasýnda yazmýþ olmasýdýr ve isyan etmek kahretmek büyük küfür yani þirktir.

Günümüzde bir çok hatta insanlarýn çoðu Kadere Feleðe Talihe isyan etmekte hatta daha da haddi aþarak haþa, küfretmektedir ve Allâh Subhânehu Teâlâ’ya bu sözlerinden dolayý þirk koþmaktadýrlar.

Misal: Haþa, Kahrolasý Kader, kahpe Felek Kör olasý Talih vs. gibi sözleri çok fazla kullanmaktadýr. Kadere Feleðe, karþý kulanýlan bu çirkin sözleri bilgilendirme amaçlý yazýyorum. Bu sözleri kullanmaktan haya ederim.  Allâh Subhânehu Teâlâ bizi bu sözleri kullanmaktan korusun ve baðýþlasýn Allâhümme Amin. 

Felek: Kelime kökeni Arabçadýr. Felek sözcüðü; Evren, Kâinat, Gök, Gökyüzü, Sema, Dünya, Alem, Talih, Baht, Þans, Küre, Yörünge, Dehr (Zaman) gibi bir çok anlama gelir. 

Allâh Subhânehu ve Teâlâ, þöyle buyurmaktadýr: 

“Rahmân Ve Rahîm Olan Allâh’u Teâlâ’nýn Adýyla… 

“Ne güneþin aya eriþmesi kendine yaraþýr, ne de gece, gündüzün önüne geçebilir. Hepsi bir felekte ( yörüngede) yüzmektedir.” (Yâsîn: 36/40) 

“O, geceyi, gündüzü, güneþi, ayý yaratandýr. Her biri felekte (yörüngede) yüzmektedir.” (Enbiyâ: 21/33) 

“Hayat, ancak bu dünya hayatýndan ibarettir. Ölürüz ve yaþarýz: bizi ancak zaman yok ediyor derlerdi. Onlarýn bu hususta bir bilgisi yoktur, sadece böyle sanýrlar.” (Câsiye: 45/24) 

“Asra (Zamana) yemin ederim ki.” (Asr: 103/1) 

Rasûlullâh sallallâhu aleyhi ve sellem þöyle buyurmuþtur: 

“Dehre sövmeyiniz, çünkü Allah dehirdir” (Müsned, 2:259) 

“Vay þu dehrin mahrumiyet ve hüsranýna’ diye sövmeyiniz. Çünkü Allah dehirdir.” (Buharî, Edeb 101) 

“Allah Teala buyuruyor ki: Âdemoðlu dehre söverek bana eziyet verir. Halbuki Ben dehrim. Her þey Benim elimdedir. Geceyi, gündüzü Ben idare ederim.” (Buharî, Tefsir 45) 

Kadere îmân etmek, îmânýn rükünlerinin altýncýsýdýr. Kadere îmân, her hayýr ve þerrin Allâh Azze ve Celle’nin kaderi ve kazasý ile meydana geldiðine inanmaktýr. 

Kader: “Allâh Azze ve Celle’nin daha meydana gelmezden önce eþya hakkýndaki ilmine binâen ne olacaðýný ezelde takdir etmesi ve eþyayý takdir etmezden önce bunu (Levh-Ý Mahfuz) da  yazmasýdýr.” 

Allâh Subhânehu ve Teâlâ, þöyle buyurmaktadýr: 

“Rahmân Ve Rahîm Olan Allâh’u Teâlâ’nýn Adýyla…

Muhakkak ki Biz, herþeyi, bir kaderle (takdir edilmiþ olarak) yarattýk.” (Kamer: 54/49)

“(O, Allâh ki) Her þeyi yaratýp ona mukadderatýný takdir etti.” (Furkan: 25/2)

Ömer bin Hattâb radîyallâhu anh’dan rivâyet edildiðine göre, Rasûlullâh sallallâhu aleyhi ve sellem þöyle buyurmuþtur:

 “Ýman; Allâh’a, meleklerine, kitâblarýna, rasûllerine, âhiret gününe ve hayýrlýsýyla þerlisiyle kadere inanmandýr.” (SAHÝH HADÝS:) Müslim (8); Tirmizî (2610)

Hiçbir kimse hayrý ve þerri ile kadere inanmadýkça îmân etmiþ olamaz. Amr Ýbn Þuayb’ýn babasýndan, babasýnýn da dedesinden rivâyet ettiðine göre, Rasûlullâh sallallâhu aleyhi ve sellem þöyle buyurmuþtur:

“Kiþi hayrý ve þerri ile kadere inanmadýkça îmân etmiþ olmaz.” (SAHÝH HADÝS:) Ahmed (6703); Tabarânî; Evsat: (7043)

Kaza ise: “Allâh Tebâreke ve Teâlâ’nýn yarattýklarý üzerinde var veya yok etme veyahut deðiþtirme þeklindeki hükmüdür.” 

Kaza ve kader arasýnda birbirinden ayrýlmazlýk vardýr. Biri diðerinden ayrýlmayacak þeklide birbirinin lazýmýdýr. Kader bir yapýnýn temeli gibidir. Kaza ise o yapýnýn binâsý gibidir. Bu sebeble birini diðerinden ayýrmaya kalkýþmak, o yapýyý yýkmak demektir.  

Kaza ve kader kelimeleri bir arada kullanýldýklarýnda yukarýdaki iki farklý mânâya gelen kelimelerdir. Ancak ayrý ayrý olarak kullanýldýðýnda ise eþ anlamlý olan iki kelimedir. Yani birleþtiklerinde ayrýlan, ayrýldýklarýnda ise birleþen iki kelimedir.

Kader, kazadan öncedir. Yani Allâh Subhânehu ve Teâlâ’nýn yarattýklarýyla ilgili ne olacaðýný ezelde belirlemesi kader, bu kadere uygun olarak onu var veya yok etmesine de kaza denir. 

Kâinatta bulunan her þey, Allâh Azze ve Celle’nin takdiri, istemesi, kaza ve kaderi ile cereyan eder. O’nun isteði olmadan hiçbir þey olmadýðý gibi dilemesi olmadan da hiçbir þey vücuda gelmez. Ve hiçbir þey O’nun tasarrufunun dýþýna çýkamaz. Mevcuda gelen her þey onun ilmi, kudreti ve irâdesiyle meydana gelmektedir. 

Allâh Subhânehu ve Teâlâ, þöyle buyurmaktadýr:

“Allâh’ýn emri, mutlaka yerine gelecek bir kaderdir.” (Ahzâb: 33/38) 

Ömer bin Hattâb radîyallâhu anh’dan rivâyet edildiðine göre, Rasûlullâh sallallâhu aleyhi ve sellem þöyle buyurmuþtur:

“Îmân; Allâh’a, meleklerine, kitâblarýna, rasûllerine, âhiret gününe ve hayýrlýsýyla þerlisiyle kadere inanmandýr.” (SAHÎH HADÎS:) Müslim (8); Tirmizî (2610)

Abdullâh Ýbn Ömer radîyallâhu anhumâ’dan rivâyet edildiðine göre, Rasûlullâh sallallâhu aleyhi ve sellem þöyle buyurmuþtur:

“Her þey belli bir kader üzeredir. Hatta (bir kiþinin dünyâ ve âhiret iþleri yapmada) âcizlik göstermesi ya da istekli ve arzulu olmasý yahut istekli ve arzulu olmasý ya da âcizlik göstermesi onun kaderindendir.” (SAHÎH HADÎS:) Müslim (2655); Mâlik  (1880)

Hiçbir kimse hayrý ve þerri ile kadere inanmadýkça îmân etmiþ olamaz.

Amr Ýbn Þuayb’ýn babasýndan, babasýnýn da dedesinden rivâyet ettiðine göre, Rasûlullâh sallallâhu aleyhi ve sellem þöyle buyurmuþtur:

“Kiþi hayrý ve þerri ile kadere inanmadýkça îmân etmiþ olmaz.” (SAHÎH HADÎS:) Ahmed (6703); Tabarânî (Evsât: 7043)

Þeyhu’l-Ýslâm Ýbn Teymiyye rahîmehullâh ise þöyle demiþtir: “Selefî sâlihin ve imâmlar, kadere îmân, Allâh’ýn dilediði þeyin meydana geldiði, dilemediði þeyin meydana gelmediði, O’nun kullarýn fiilleri ve diðer þeyler de dâhil olmak üzere her þeyin yaratýcýsý olduðu hususunda ve Allâh’ýn emrinin, nehyinin, vaadinin ve tehdidinin varlýðý, emredilmiþ bir þeyi terk etmekte ve yasaklanmýþ bir þeyi iþlemekte hiç kimse lehine bir hüccet bulunmadýðý hususunda hemfikir olduklarý gibi Allâh’ýn hâkim ve rahîm, hâkimlerin hâkimi, merhametlilerin en merhametlisi olduðu konusunda da ittifak etmiþlerdir.” [Ýbn Teymiyye, Mecmûu’l-Fetâvâ: 8/466.] 

Allâh Subhânehu ve Teâlâ, þöyle buyurmaktadýr: 

“Hiçbir ülke (veya þehir) istisna olmamak üzere (haksýzlýk ve ahlâksýzlýklarý nedeniyle), kýyamet gününden önce Biz onu (ya deprem ve sel gibi afetlerle) bir yýkýma uðratacaðýz, veya onu (salgýn hastalýklar ve savaþlar benzeri) þiddetli bir azapla azaplandýracaðýz; bu (muhakkak) kitapta (kader programýnda) yazýlýdýr.” (Ýsrâ: 17/58) 

“Allah sizi (babanýz Hz. Adem’i) topraktan yarattý, sonra (hepinizi topraktan çýkan gýdalardan hâsýl olan) bir damla sudan (yapýp varlýða çýkardý). Sonra da sizi (evli) çiftler kýldý. O'nun bilgisi olmaksýzýn, hiçbir diþi gebe kalmaz ve doðurmaz da. Ömür süren (varlýðýn) ömrünün uzatýlmasý veya ömründen kýsaltýlmasý da mutlaka bir kitapta (Levh-i Mahfuz’da yazýlý)dýr. Ve kuþkusuz bu (karmaþýk plan ve program) Allah’a kolaydýr.” (Fâtýr: 35/11)

Kadere îmânýn ilim, kitâbet, meþiet ve yaratmak olmak üzere dört mertebesi vardýr. Bu mertebelere inanmayan kadere îmân etmemiþ demektir.

Ýlim: Allâh Subhânehu ve Teâlâ’nýn olmuþ ve olacak tüm þeyleri en ince ayrýntýsýna kadar kendisine gizli hiçbir tarafý kalmayacak þekilde bildiðine îmân etmektir.  

Allâh Subhânehu ve Teâlâ, þöyle buyurmaktadýr: 

“Muhakkak ki Allâh, her þeyi ilmiyle ihâta etmiþtir (kuþatmýþtýr).” (Talâk: 65/12) 

Kitâbet/Yazmak: Allâh Subhânehu ve Teâlâ’nýn kýyâmet gününe kadar olacak her þeyi Levh-i Mahfuz’da yazdýðýna îmân etmektir. 

Allâh Subhânehu Teâlâ, þöyle buyurmaktadýr:

“Þüphesiz biz, ölüleri biz diriltiriz; onlarýn önden takdim ettiklerini (yaptýklarýný) ve eserlerini (býraktýklarýný) biz yazarýz. Biz her þeyi, apaçýk bir kitâbta (levh-i mahfuz’da) sayýp yazmýþýzdýr.” (Yasin: 36/12) 

Abdullâh bin Amr bin el-Âs radîyallâhu anhuma’dan rivâyet edildiðine göre, Rasûlullâh sallallâhu aleyhi ve sellem þöyle buyurmuþtur:

“Allâh gökleri ve yeri yaratmadan elli bin sene önce -Arþý da þu üzerindeyken- yaratýlmýþlarýn mukadderatýný yazdý.” (SAHÎH HADÎS:) Müslim (2653); Tirmizî (2156)

Þeyhu’l-Ýslâm Ýbn Teymiyye rahîmehullâh bu mertebe hakkýnda þöyle demiþtir: “Bu mertebe, Allâh’u Teâlâ’nýn ezeli vasfý olan kadim ilmiyle mahlûkatýn ne yapacaklarýný, itaatleri, isyânlarý, rýzýklarý ve ecelleri gibi her türlü hallerini önceden bildiðine sonrada mahlûkatýn kaderlerini levh-i mahfuza yazdýðýna îmân etmektir.” [Ýbn Teymiyye, Mecmûu’l-Fetâvâ: 3/148-149.]

Meþiet/Ýrâde: Allâh Subhânehu ve Teâlâ’nýn dilediðini dilediði gibi yaptýðýna îmân etmektir.

 Allâh Subhânehu Teâlâ, þöyle buyurmaktadýr:

“O, her dilediðini mutlaka yapandýr.” (Burûc: 85/16)

Yaratma: Allâh Subhânehu ve Teâlâ’nýn ilmiyle bildiði, kitâbesiyle yazdýðý ve meþietiyle olmasýný dilediði þeyi takdir ettiði gibi yaratmasýna îmân etmektir. 

Allâh Subhânehu Teâlâ, þöyle buyurmaktadýr:

“Allâh, her þeyin yaratýcýsýdýr. O, her þey üzerinde vekîldir.” (Zumer: 39/62)

Huzeyfe bin Yemân radîyallâhu anh’dan rivâyet edildiðine göre, Rasûlullâh sallallâhu aleyhi ve sellem þöyle buyurmuþtur:

“Þüphesiz ki Allâh, her iþ yapaný ve yaptýðý iþi yaratandýr.” (SAHÎH HADÎS:) Hâkim (84); Buhârî (Hâlku Efâli’l-Ýbâd: 117)

Þeyhu’l-Ýslâm Ýbn Teymiyye rahîmehullâh, þöyle demiþtir: “Bu mertebe Allâh’ýn dilediðinin olduðuna dilemediðinin olmadýðýna, göklerde ve yerde bütün hareket ve hareketsizliðin ancak O’nun irâdesiyle meydana geldiðine, O’nun mülkünde O istemedikçe hiçbir þeyin olmayacaðýna, var olan ve olmayan her þeye O’nun gücünün yeteceðine; yerde ve gökte ne varsa hepsinin yaratýcýsýnýn O olduðuna; O’ndan baþka yaratýcý ve Rabb olmadýðýna îmân etmektir.” [Ýbn Teymiyye, Mecmûu’l-Fetâvâ: 3/148-149.]

Kader, Allâh’u Teâlâ’nýn yarattýklarýndan gizlediði bir sýrrýdýr.  

Nitekim Ýmâm Tahâvî rahîmehullâh þöyle demiþtir: “Kader asýl itibariyle Allâh’u Teâlâ’nýn mahlûkatý hakkýnda bir sýrrýdýr. Buna ne mukarreb bir melek, ne mürsel bir nebî muttali olmuþtur. Bu hususta derinliðe dalmak ve üzerinde çokça düþünmek, ilâhî yardýmdan uzak kalmaya götüren bir yol, mahrumiyete götüren bir merdiven, tuðyâna çýkaran bir basamaktýr. Bu husustaki kýyâs, düþünce ve vesveselerden alabildiðine sakýnmak gerekir. Çünkü Allâh’u Teâlâ, kader ilmini mahlûkatýna karþý kapalý tutmuþtur. Onun hakkýnda tartýþmayý da yasaklamýþtýr.” [Þerhu’l-Akîdeti’t-Tahâviyye: 1/320.] 

Kâinattaki her þeyin hakîkatini ve akîbetini Allâh’u Teâlâ’dan baþka hiçbir kimse bilemez. Kimin nerede kimden doðacaðý ve nasýl öleceði, hastalýðý ve saðlýðý, geçiminin dar veya geniþ olmasý, mü’min veya kâfir olmasý… hep Allâh Tebâreke ve Teala’nýn kaderi ve kazasýyladýr. Bu sebeble kader hakkýnda tevhîd için gerekli olandan baþka uzun uzadýðý düþünmek ve konuþmak yasaklanmýþtýr. 

Allâh Subhânehu ve Teâlâ, þöyle buyurmaktadýr:

“Hakkýnda bilgin olmayan þeyin ardýna düþme; çünkü kulak, göz ve kalb, bunlarýn hepsi ondan sorumludur.” (Ýsra: 17/36) 

“Biz, kendisi için bilinen (takdir edilmiþ bir kader yazýsý ve gönderilmiþ) bir Kitap olmaksýzýn (yani uyarýlmaksýzýn) hiçbir ülkeyi yýkýma uðratmýþ deðilizdir.” (Hicr: 15/4) 

“Yeryüzünde hiçbir canlý yoktur ki; her türlü rýzký (ve ihtiyacý) Allah’a ait olmasýn. (Tek hücreli canlýlardan balinalara kadar) Onun yuvasýný ve yaþadýðý yeri de, gezip dolaþtýðý geçici yerleri de her an bilir. (Ve zaten) Bunlarýn hepsi her þeyi açýklayan (ve kayýt altýna alan) bir kitabýn içindedir.” (Hûd: 11/6) 

Ömer bin Hattâb radîyallâhu anh’dan rivâyet edildiðine göre, Rasûlullâh sallallâhu aleyhi ve sellem þöyle buyurmuþtur:

“Ýman; Allâh’a, meleklerine, kitâblarýna, rasûllerine, âhiret gününe ve hayýrlýsýyla þerlisiyle kadere inanmandýr.” (SAHÝH HADÝS:) Müslim (8); Tirmizî (2610)

Ýbn Mes’ud radîyallâhu anh’dan rivâyet edildiðine göre, Rasûlullâh sallallâhu aleyhi ve sellem þöyle buyurmuþtur:

“Kader zikredildiðinde (hakkýnda konuþulmaya baþlandýðýnda) onun hakkýnda konuþmayýn’.” (HASEN HADÝS:) Taberânî (el-Kebîr: 10448); Lâlekâî (210)

Hâtime:

Hamd âlemlerin rabbi olan Allâh’a mahsustur. Salât ve selâm yaratýlmýþlarýn en hayýrlýsý Muhammed sallallâhu aleyhi ve sellem’in, âlinin ve ashabýnýn üzerine olsun.

Yardým ve baþarý, izzet ve þeref Allâh’tandýr.

O, her þeyin en iyisini bilendir.

Muvahhid Kullara Selâm Olsun.

Polat Akyol.

KAYNAK:

KUR’AN VE SAHÝH SÜNNET