Türk romancýlýðýnda Kemallerin bir baþka yedi vardýr bende. Yaþar Kemal, Orhan Kemal, yazýn dünyamýzýn bu iki devini ortaokul yýllarýnda tanýdým. O yýllarda daha Ýnce Memed I yazýlmýþtý. Bu destansý romaný çok kýsa sürede okumuþtum. Orhan Kemal’e de El Kýzý romanýyla merhaba dedim. Kemallerin diðeri Keman Tahir’in ilk kez Devlet Ana’sýný geçmiþ yýllarýn hangisinde okuduðumu anýmsayamýyorum.

        Kemal Tahir’den yakýn yýllarda Köyün Kamburu Karýlar Koðuþu… Ve en son Yol Ayrýmý romanlarýný okudum yakýnda. Üretken bir yazar Kemal Tahir. Vikipedi’de yazar için þöyle bir öz geçmiþ var:

“Kemal Tahir, asýl adýyla Ýsmail Kemalettin Demir (13 Mart 1910, Ýstanbul - 21 Nisan 1973, Ýstanbul), Türk romancý, yazar, senarist.

Türk edebiyatýnýn en üretken roman yazarlarýndan birisidir. Sol dünya görüþüne sahip olan yazar, Marksizm'i Türk toplum yapýsýna uyarlamak için toplumu anlamaya çalýþmýþ, edindiði bilgileri romanlarý yoluyla okuyucularýna aktarmýþtýr.”

        Sol dünya görüþüne sahip olan yazarlar þimdiye kadar edindiðim bilgiler ýþýðýnda, büyük oranda Atatürk ilkelerini ve Cumhuriyetimizin kuruluþ deðerlerini benimsemiþ aydýn kiþilerdir. Evet, sol görüþlü kafa yazýn ustalarýndan Ulusal Kurtuluþ Savaþý, Lozan Antlaþmasý, Cumhuriyetin ilâný, devrimlerden hakkýnda olumlu deðerlendirmelere tanýk oldum. Belirttiðim olgular hakkýnda sol dünya görüþlü kalem oynatanlardan eleþtiriye rastlamak olanaklý deðildir.  Marjinalleþmiþ arýcý uçlardaki sol dünya görüþüne sahip olanlarýn yukarýda belirttiðim yaklaþýmlara yetesiye ilgili olmadýklarýný da göz ardý etmemek gerek.

        Kemal Tahir de Yol Ayrýmý romanýnda kaybettiðimiz topraklar ayrýca Lozan Antlaþmasý hakkýnda ilginç yorum ve görüþler sergiliyor. Sözü Kemal Tahir’e býrakalým:

        “1908’de Bosna-Hersek, Bulgaristan, Girit, Kýbrýs, Mýsýr, Tunus, Cezayir, Trablusgarp, Sudan çeþitli antlaþmalarla Osmanlý topraðý sayýlýyordu.” Fakat gerek tarihi bilgilerim gerekse Google ‘ye baktýðýmda durumun yazarýmýzýn yazdýðý gibi olmadýðý görülüyor: Bosna-Hersek, Bulgaristan, Kýbrýs 1878 Berlin Antlaþmasýyla kaybedilmiþ. Tunus 1881, Cezayir 1830’da Fransýzlara geçmiþ. Mýsýr resmen 1914 yýlýna kadar bizde gözükmesine karþýn önce Fransýzlarca 1801, 1882’deþ Ýngilizler tarafýndan iþgal edilmiþ. Bu topraklarýn kaybý bir Türk yurttaþý olarak elbette üzüyor beni. Lakin realite bu…

        Özellikle Yunanlýlara karþý verilen savaþa Kurtuluþ Savaþ- Ýstiklâl Savaþý denmesinin gerekmediði; bu savaþýn 1000 yýldan beri batýyla yapýlan savaþlarýn sadece biri olduðunu irdeliyor yazarýmýz.

Evet, sol dünya görüþüne sahip yazarýmýz ayný eserinde Lozan görüþmelerine Ýstanbul Hükümetinin delegeleri yani asýl uzmanlarýn bizim isteðimizle sokulmadýðýný yazýyor. Lozan konuþmalarý 5.5 ay gibi kýsa sürede bitirildi. Lozan’da böylece kýsa süre içinde 6yy. yaþamýþ bir dünya imparatorluðunun mirasýndan vazgeçilmemeliydi. Yukarýda adlarý belirtilen topraklarla iliþkilerimiz tamamen noktalanmamalýydý diye özetleyeceðim mealindeki görüþlere yer veriyor Kemal Tahir.

        Lozan Antlaþmasý’na kadar; 1699 Karlofça Antlaþmasý’yla baþlayan Osmanlýnýn aleyhine sonuçlanmayan hiçbir antlaþma var mý? Varsa ben ansýmýyorum. Lozan’la biz yok olmaktan kurtulup yeni bir devletle tarih sahnesinde yerimizi aldýk. Yýllarca ekonomik baðýmsýzlýðýmýzý engelleyen kapitülasyonlardan kurtulduk.

        Ýzmir’de Yunanlýlarýn temizlenmesinden sonra Mustafa Kemal’e babasýnýn mezarýnýn bulunduðu Selanik’i, batý Trakya’yý da anavatana katýlmasý teklif edilir:  O, “ iyi bir kumandan durmasýný da bilen kumandandýr” Diyerek bu öneriyi geri çevirdiði söylenir.

        Mustafa Kemal, elbette kendisine önerilen topraklardan vaz geçmek istemezdi. Demek ki, o yýllarda gücümüz hayalleri gerçekleþtirmeye yeterli deðildi. Bilindiði gibi Musul için de çok mücadele verildi ve Musul sorunu Lozan’da çözülemedi. Klasik deyiþle gönül ister ki, Lozan Antlaþmasýyla kapitülasyonlarýn kaldýrýldýðýna eþ olarak özellikle Osmanlý Ýmparatorluðu’nu 20. Yüzyýlda kaybettiði topraklar kurtarýlabilseydi.

 Ülkemiz 783 512 kilo metre kare büyüklüðe sahip daðlarý, ovalarý, akarsularý, yer altý kaynaklarý ve üç tarafý denizlerle çevrili dünyanýn en güzel topraklarýna sahip güzel bir ülkedir. Türkiye Cumhuriyeti’ni kuran Türk Halký birlik ve beraberlik içinde çalýþarak her geçen yýllarda daha müreffeh yaþamaya layýktýr. Baðýmsýzlýk tapumuz olan Lozan’ý tartýþmanýn gereði abesle iþtigaldir.