Sýnýfça, heyecan içindeydik. Öðlen olmasýný iple çekiyorduk. Teneffüslerde 4. Ve 5. sýnýflarýn sohbetlerindeydi kulaklarýmýz. Kedi kulaðý titizliðinde dinliyorduk büyük sýnýflarýn sohbetlerini. Bizlere devletimizin gönderdiði beyaz undan piþirilen ekmek gelecekti. Öðle teneffüsünde yiyecektik piþirilen ekmeði.

         Bir gün önceden öðretmenlerimiz gerekli hazýrlýðý yapmýþ sýnýflardan birer öðrenciye görev verilmiþti. Görev alan öðrenciler evlerinden getireceði bir bez torba ile sýnýflarýnýn mevcuduna göre kendilerine verilen unu evlerine götüreceklerdi. Bir ve ikinci sýnýflar için velilerinin görevlendirildiðini duymuþtuk. Annelerin piþirdiði ekmekler öðlen teneffüsüne çýkýþ saatinde okula getirilmiþ olacaktý.

         Öðlen teneffüsü yaklaþýyordu. Okulumuz tek katlý, beþ sýnýflý güzel bir binadýr. Pencereden okula gelen ziyaretçileri gözlemlenebilir. Diðer sýnýflarýn özlemle beklenen ziyaretçileri penceremizin önünden geçtiler. Kemalettinlerden gelecek ziyaretçiyi bekliyorduk. Öðretmenlerimiz bizi sýnýflarda bekletti. Diðer sýnýflardaki arkadaþlarýmýzý kýskanmaya baþladýk. Onlarýn sýnýflarýnda nasýl güzellikler yaþanýyordu, kim bilir.

         Gözümüz yollarda kaldý. Ümidimiz azalýyordu. Bir olumsuz durum mu olmuþtu? Gelen giden yoktu! Nihayet Sultan teyze görüþ alanýmýza girdi. Kemalettin’in halasýydý Sultan teyze. Elinde oldukça büyük iki bez torba ile salýna salýna yürüyordu. Taþýdýðý ekmeklerin aðýr olduðu yavaþ ve salýnarak yürüyüþünden belliydi. 34 mevcudumuz vardý. 34 çocuða yetecek ekmeði taþýmak kolay olmasa gerek.

         Köyde, arpa-buðday karýþýmý tahýldan, köy deðirmeninde öðütülen undan yapýlýrdý ekmeklerimiz. Kepekli ekmek. Gerçi lezzetine diyecek yoktu köy ekmeðimizin. Fakat karýþýmda arpa oraný buðdaya göre fazla olursa böylesi undan yapýlan ekmekler erken bayatlar. Hele de katýksýz yenirse… Öðlenleri evden getirdiðimiz bir gün önceden piþirilen ekmeklerle karnýmýzý doyururduk. Bu durum okula evi uzak olan çocuklar için geçerliydi. Evi yakýn olan arkadaþlarýmýz öðleyin evlerine giderlerdi.

         Biz köylüler ilçemizde fýrýnlarda piþirilen ekmeði “Beyaz Ekmek” diye adlandýrýrdýk. Ve çocuklar için beyaz ekmeði bir tesadüf bulup yiyebilmek bir ayrýcalýktý. Ýlçeye, senede bir ya da iki kez ayaðýmýz düþerdi. Babam, Orman Kanunu’na muhalefetten mahkeme olmak, bazen de T.C. Ziraat Bankasýndan kredi çekmek için ilçeye giderdi. Gönlü razý gelirse benim de ilçeye gitmeme razý olurdu. Ýlk kez 6 yaþýnda gittim ilçeye. Ýki saatlik yolu yayan yürürken çok yorulmuþtum…

         Ýlçedeyiz babamla.  Acýktýk. 1960’lý yýllar. Köylü milletinin lokantada yemek yemesi düþünülmezdi bile o yýllarda. Öðle yaklaþtýðýnda bir fýrýna girdik. Bir ekmek, yanýnda da helva aldý babam. Helva ekmekle karnýmýzý doyurduk. Bizim gibi 7-8 köylü amcalar da helva-ekmek, zeytin-ekmekle karýnlarýný doyuruyordu. Fýrýn, 8-10 insanýn rahatça oturacaðý biçimde tasarlanmýþtý. Benim gibi arkadaþlarýn da ancak 1 ya da iki kez tatmýþtý beyaz ekmeði. Kýzlar belki de ilk kez göreceklerdi beyaz undan piþirilen ekmeði. Onlar ancak hasta olunca ilçeye götürülürdü!

         Sultan Teyze artýk sýnýfýmýzdaydý. Öðretmenimiz ekmekleri yýldýrým hýzýyla kýyarken bir taraftan da topluca yemek yeme ilkelerini anlatýyordu. Aç kurt yavrularý gibi daldýk üzerinde ekmek kokusu gitmemiþ ekmek dilimlerine. Katýk filan yoktu. Yetesiye doyamadým. Arkadaþlarýmýn durumu da benden farksýzdý. Beyaz ekmekle yemek güzeldi karnýmýz tam doymasa bile.

         Devletimizin bu uygulamasýndan memnuniyetimizi evde büyüklerimize de ballandýra ballandýra anlatmaktan da geri durmuyorduk. Süt tozu neydi? Sütü bilmeyen yoktur küçük büyük. Toz kelimesi de her çocuðun kelime daðarýnda vardýr. Talaþ tozu, kuru toprakta üzerinde tepinince havaya yükselen toprak parçacýklarý. Hani bir de kulaktozu. Bu kelime þamarý hatýrlatýyor. Nemize gerek þamar. Biz çalýþkan öðrencilerdik. Kulaktozu kalsýn! Biz süt tozu nedir?  Öðrenelim.

         Okulun öðrenci mevcudu 200’e yaklaþýyordu. Okul müdürümüz iki adet kazan edindi. Bir gün okulun hizmetlisi okulun bahçesinde kazanlarda su doldurdu. Kazanlarýn altýný tutuþturdu. Hoþ bir mavi duman yükselmeye baþladý gökyüzüne doðru. Bizler derslere devam ettik.  Öðleye doðru öðretmenlerimiz kontrolünde okulun bütün öðrencilerini kazanlarýn yanýna gittik. Geniþ bir halka oluþturduk. Merakla yapýlan çalýþmayý izlemeye baþladýk. Buharlar yükseliyordu kazanlardan.

         Baþöðretmen, (okul müdürü) hizmetlinin yardýmýyla içinde süt tozu olan çimento torbasý büyüklüðünde bir torbadan týpký toz kireç gibi beyaz bir tozu kazana dökmeye baþladý. Bir taraftan da yapýlan çalýþmayý bize anlatýyordu.

         “Çocuklar dost Amerika Birleþik Devletleri sizlerin iyi beslenmesi için gönderdi süt tozu dolu çuvallarý. Kazandaki su karýþtýrdýkça sýcak suya dökülen þu beyaz toz süte dönüþecek…” Dörtlerin öðretmeni Nazým öðretmen söz aldý:

         “Çocuklar geçen gün tembihlemiþtik evlerinizden bardak getirin diye… Þimdi sýnýflara gireceksiniz. Hazýrlanan sütü sizlere içireceðiz…” Sýnýflara girdik. Heyecanlandýk yeniden. Acaba sütün tadý nasýldý? Biraz sonra sevgili öðretmenimiz bir güðümle yanýmýza geldi. Bardaklarýmýz hazýrdý.

         Bir an önce sýranýn bana gelmesini bekledim. Öðretmeniz:

         “Bekleyin. Sütünüzün birazcýk soðuduðunu hissettiðinizde içebilirsiniz…”

         Bardaðýmdaki süt bir farklý beyazdý ilkbaharlarda annemin bana içirdiði koyun sütünden; solgun bir beyaz. Yavaþça bir yudum içtim. Tadýndan bir þey anlamadým. Sütünü içen arkadaþlarla göz göze geliyorduk. Birbirimize kuþkuyla bakýyorduk. Dostluðun hatýrýna bardaklarýmýzda sütü o gün içtik. Ekmeklerden aldýðýmýz tat sütte hiç yoktu.

         Okulun bahçesinde süt kazanlarý için bir kulübe yapýldý. Her gün süt kaynatýldý. Aramýzda sütü kana kana içen, içtikten sonra mutlulukla bir oh diyen arkadaþýmýz olmadý. Süt boldu. Bazý günler evlerimizden þiþe getirip eve süt götürürdük. Annem okuldan götürdüðüm sütten yoðurt yaptý. Katý bir yoðurt oluþmadý. Manda yoðurdu nerede, süt tozunun yoðurdu nerede! Karþýlaþtýrýlmasý bile yapýlamaz. Ýki kaþýktan fazla tadan olmadý süt tozundan yapýlan yoðurttan.

         Ýlkbahar yaklaþtý. Merekte ot suyunu çekti, can çekiþiyordu. Koyunlarýmýz kuzu doðurdu. Güzelim kuzular… Ýkiz kuzularýmýz bile doðdu. Babam, kalan otu karneyle veriyordu koyunlara dersem abartmamýþ olurum. Bir türlü karlar yetesiye terk etmedi çayýrlarý. Koyunlar yarý aç köme (koyun-keçi barýnaðý) giriyorlardý. Yeterli beslenemeyen hayvanlar kuzularýna doyumluk sütte yapamýyordu. Ýkiz kuzularýn durumu içler acýsýydý.

         Bir çözüm düþümdüm. Okuldan süt getirip kuzularý besleyebilirim. Zaten okulda süt içmekten feragat etmiþtim birçok arkadaþým gibi. Düþünceni uygulamaya koydum. Kocaman bir þiþe buldum. Eve süt getirmeye baþladým. Ýlk günlerde uygulamam iþe yaradý. Ýkiz kuzularým durumdan memnundu birkaç gün. Giderek okulda bizlerin Amerikan Süt Tozundan yapýlan tatsýz sütü içmekten feragat ettiðimiz gibi kuzular da ayný sütü zoraki içtiler.

         Bu uygulamayý ancak bir hafta sürdürebildim. Ýkiz kuzulardan birsi gün gün zayýfladý. Güneþli bir mart günü baþlýyordu. Köme gittiðimde elimde süt þiþesi geliþme gösteremeyen kuzuyu aradým. Çayýrlar da artýk yeþermiþti. Koyunlar kýrlara, çayýrlara açýlýrken aradýðým kuzu kömün köþesinde baþýný uzatmýþ halde cansýz yatýyordu. Ölmüþtü! Boðazým düðümlendi! Aðladým! O gün okulda da yüzüm hiç gülmedi.

         Aradan yýllar geçti. Yaþadýkça öðrendim. Yaþam öðretiyor öðrenmek isteyenlere. Ne bir birey ne de bir devlet muhataplarýna karþýlýksýz yardým yapmaz. Karþýlýksýz alýnan yardýmlar bireyin onurunu zedeler, devletin ise saygýnlýðýný törpüler... Amerikan yardýmý süt tozu, bir kuzuyu bile besleyememiþti(!)