Öküzlerinin çalýndýðýný gören nur yüzlü yaþlý amcamýz minareden yükselen ezan sesini içine sindire sindire dinler. Hayvanlarýnýn yerinde yeller estiðini gördüðü ilk andaki þaþkýnlýðýný artýk aklýndan atmýþtýr. Þimdi, soðukkanlý bir biçimde, yapacaðý iþlerin planlamasý içindedir. Abdestli olmasý, zor geçeceði ayan beyan belli olan günde kendisine manevi bir kuvvet vermektedir. Hancýyla yaptýðý kýsa konuþmasý derdine derman olmaz. Hancý da üzgündür konuðunun baþýna gelen püsküllü beladan.

         Nur yüzlü amcamýz gayet sakin ve tam bir özgüvenle camiye varýr. Cemaat yavaþ yavaþ namaza teþrif etmektedir. Cemaat derken, bayram namazlarý kadar cemaat yoktur elbet. Ancak beþ on orta yaþ üzeri, birkaç da yaþlý insan doldurur camiyi.

         Müminler namazlarýný eda ede dursun, öykümüzün yaþandýðý topraklarla ilgili iki fýkramsý öykü anlatmazsam öykümüz çok yavan kalýr.

         Kandýra ilçesi Dikili köyünde yazlýðý olan bir arkadaþýmýn davetine icabet ettik. Haziran sonlarý. Karadeniz sularý oldukça ýsýnmýþ durumda. Denize giriyoruz. Arkadaþýmýz dostlarýyla bitiþik nizam yazlýk konutlar yapmýþlar. Sabahleyin çoðu kez birlikte kahvaltý yapýlýyor. Geceleri mehtap altýnda konutlarýn önünde büyükçe çoban ateþi yakýlýp sohbet ediyoruz. Dikili ne de olsa köy. Ateþ yakmalar, gecenin geç saatlerine kadar sohbetler kimseyi rahatsýz etmiyor. Karslý üniversite okutmaný bir yengemiz anlattý þu öyküyü:

         Acar bir at hýrsýzý uzak bir köyden güçlü bir at çalýp kendi köyüne getirir. Haliyle komþularýna atý satýn aldýðýný söyler. Günler sonra atýna yine uzak köylerden birisi müþteri olur. At alýcýsý, alacaðý atla birkaç tur deneme sürüþü yapmak ister. Ýstemi karþýlanýr. Kars’ta arazi at sürmeye uygundur. Alabildiðine düz çayýr ve tarlalar vardýr köyün çevresinde.

         Deneme sürüþü yapan adam da iyi bir binicidir. Önce yavaþ yavaþ daha sonra hýzla sürmeye baþlar yaðýz atý. Adeta Niðbolu Savaþý’nda Yýldýrým Beyazýt’týr ikinci at hýrsýzý. Son sürat hýzla köyden uzaklaþýr. Bir serap olur önceleri. Daha sonra ufuk çizgisinde kaybolur. Ýþ iþten geçmiþtir! Çaldýðý atýnýn böylesine elden çýkmasýný soðukkanlýlýkla karþýlar acar hýrsýz.

         Köylüler sorarlar:

“Atýný satmýþsýn, bari bu satýþtan karlý çýktýn mý?” Gayet piþkince cevaplar bizimki:

         “Yok, yahu bu satýþtan karým olmadý! Aldýðým fiyata gitti at!” der.

Hele çalýþtýðým bir okulun saygýdeðer ve de þakacý Erzurumlu müdürümüzün anlattýðý fýkra daha da katmerli bir hýrsýzlýk olayýný içerir. Motorlu taþýtlarýn henüz ülkemizde havayý kirletmediði yýllarda bir seyyar satýcý atý, katýrý ve eþeði ile mallarýný pazarlamaktadýr. Köy köy, bucak bucak gezerek... Adamýn yolu Kars iline düþer. Önce atýný çaldýrýr Kars’ýn bir ilçesinde. Baþka bir ilçede katýrýný ve nihayet bir diðer ilçede de eþeðini çaldýrýr. Adam sermayesini pireye yükleyerek üzgünce köyüne döner. Karslý dostlar bu öyküme elbette üzülmüyorlardýr. Günümüzde de bu iþleri, atalarýnýn mesleðini, motorize bir biçimde daha da baþarý ile sürdürenler var.

 Biz dönelim kardeþimin öyküsüne. Kardeþim çayýný içip anlatýsýna kaldýðý yerden devam etti.

O yýllarda güvenliðe jandarma bakmaktaymýþ. Yaþlý amcamýz sabah namazýný eda edip sokaða çýkar. Etraf yavaþ yavaþ aydýnlanmaya baþlar. Hemen yakýndaki fýrýndan aldýðý taze ekmekle karnýný doyurur. Namazdan ve namaz sonunda Allah’a el açýp yalvarmasýndan aldýðý manevi güçle kendine güveni tamdýr artýk. Karakolun açýlmasýný beklemektedir.

Amcamýz kolaylýkla durumu kabullenecek, ah vah edip aðlayacak, dizlerini dövüp kendine acýndýracak bir yapýda deðildir. “Önce irade, sonra kader gelir. Ameller niyetlere göre yazýlýr.” bilinciyle sadece Allah’ýn önünde eðilen çelik gibi bir karaktere sahiptir. Mevkiye, makama gerekli saygýyý duyan lâkin el etek öpüp yalvaran omurgasýzlardan hiç deðildir.

Karakol açýlýr. Karakol komutaný gelir makamýna. Amcamýz gayet vakur ve sade biçimde selam verir, durumunu arz eder. Öküzlerinin geceleyin handa çalýndýðýný sakince anlatýr komutana. Komutan kendinden emin, sert bir biçimde:

“Baba, madem hayvanlarýn o kadar deðerliydi; Bir elinle birinin diðer elinle de diðer hayvanýnýn kulaklarýndan tutup yanlarýnda yatsaydýn!” der. Adam hiç istifini bozmaz. Ses tonunu azýcýk artýrarak baþlar konuþmaya:

“Sen devletsin, devlet babasýn. Ben sana güvendim. Hayvanlarýmý sana teslim ettim. Devlet babamýza güvenmeyip kime güveneceðiz? Devletimiz güçlüdür. Öküzlerim bulunmadan buradan bir adým bile geri adým atmam.”

Komutan þaþýrýr! Yoksulluðun belini kamburlaþtýrdýðý, sakallarý uzamýþ yaþlý bir yurttaþtan böylesine sözler duyacaðýný hiç tahmin etmez. Aniden silkinip nerede olduðunu ve görevinin kendisine nasýl sorumluluklar yüklediðini anýmsar. Söyleyeceði bir söz kalmamýþtýr.

Hemen emirler yaðdýrýr. Kýrklý yýllar. Jandarmanýn sözü daha da bir tok çýkmaktadýr. Þehir hoparlöründen anonslar yaptýrýlýr. Yakýn köylere jandarma çýkarýlýr. Anons sýk sýk tekrarlanmaktadýr. Ses Kars kalesinde yankýlanýp en ücra mahallelerden duyulmaktadýr.

“Dün gece handan çalýnan öküzler geri getirilmezse çok insanýn caný yanacak! Duyduk duymadýk demeyin!”

Olacak bu ya. Ýki saat içinde iyice yaþlý bir ihtiyar, öküzleri getirir, karakola teslim eder. Hayvanlarý, þehrin hemen yakýnlarýnda, nadasa býrakýlmýþ bir tarlada otlarken bulduðunu söyler.

Þavþatlý amcamýzýn kýrýþ kýrýþ olan yüzünde güller açar. Komutan da sevinçli ve gururludur.

“Amca gördün mü devlet babanýn gücünü?” der. “Hayvanlarýn nasýl bulundu!” Amcamýz öz güvenle yanýtlar:

“Biliyorum devlet babamýz güçlü ve hamiyetperverdir. Sadece uyuyordu. Ben onu azýcýk dürttüm, uyandý ve görevini yaptý.”

Nadasa býrakýlan tarlalarda karýnlarýný doyuran hayvanlarýyla amcamýz yolunu hana doðru kýrar. Kendisini iki günlük tozlu yollar beklemektedir. Kardeþimin öyküsünü bir kez daha beynime nakþettim.

Bu öyküyü þöyle okurum ben. Halkýmýz yurttaþ olma bilincine erebilirse görev, sorumluluk ve de haklarýnýn neler olduðunu bilir, kimsenin hakkýna el uzatmaz, haklarýnýn da sonuna kadar savunucusu olur. Ýyi bir yurttaþ kula kulluk etmez, egemenlere dalkavukluk yapmaz, bunlarý yapmayý aklýn ucundan bile geçirmez.