Geçtiðimiz yaz, sýcak bir temmuz günü oðlum Ertuðrul bir arkadaþýyla bulutlara komþu baba vatanýna köyümüze geldi. Köydeki evimiz bir cephesi çam ormanlarýna bakan; 1500 metre rakýmlý yeþil çayýrlarýn ucunda kuruludur. Önünde yaz kýþ dupduru suyuyla çeþmemiz akar. Büyük kentin curcuna yaþantýsýndan neredeyse hayata küsenler için bölgemiz temiz havasý, benzersiz manzaralarý ile bir tatil cennetidir. Ýstanbul nere Þavþat nere; bir tarafta býktýrýcý trafik, kirli hava, diðer tarafta bol oksijenli ve alabildiðine ýssýz topraklar uzanmakta. Romantik ve melankolik duygularla yüklü bir þarký söylenirdi bir zamanlar:

“Ýstanbul'u artýk hiç sevmiyorum;
Orda baþladý aþkým, orda oldu ayrýlýk;
Orda verdik el ele, yine orda býraktýk.

Seni orda tanýmýþ seni orda sevmiþtim,
Çünkü orda sana ben bin ümitle gelmiþtim
Aþka ihaneti ben yine orda görmüþtüm.”

        Günümüzde romantizm buharlaþtý Ýstanbul’dan. Güzellikler üzerine þarkýlar bestelenmiyor artýk. Temiz hava solumanýn, bir yerden bir yere ulaþmanýn iyice zorlaþtýðý Ýstanbul ve benzeri kentlerden doðaya hasret yaþýyor insanýmýz…

         Oðlum ve konuðumuz evimizin balkonlarýndan gözlenen karþýlardaki manzaralara hayran oldular. Bir tarafta gökkuþaðýnýn tüm renklerinin tonlarýyla zengin geniþ çayýrlar diðer tarafta yemyeþil orman denizi uzanmakta. Ayrýca meyve bahçeleri bir o kadar hoþ. Konuklarýmýzýn izin süreleri kýsa. Önce yakýn çevreyi gezdik ailece. Çeþmemizin kaynaðýný gördük. Çocukluk yýllarýmda çobanlýk yaptýðým kýrlara açýldýk. Mor menekþelere dokunduk fundalýklarýn aralarýnda saklanan. Gürcistan sýnýrýna kadar uzanan ormanlarý, küçük vadiler ve vadiler arasýnda kurulu köylere uzaktan nazar ettik. Beyaz bulutlara baktýk Cin Daðý’nýn doruklarýný saran. Böylece bir günümüzü konuðumuza yakýn çevremizi tanýtarak tamamladýk.

         Ýkinci günümüzü de geziye ayýrdýk.

         “Kars’a giderim Kars’a

         Aðam ey paþam ey beri beri bak

         Çavuþa da dadaþ dön geri bak.

         Kandili kandili kandili dön geri bak

         Sallama çavuþum mendili yar.”

         Yönümüz doðu, Ardahan ve Kars illerine doðru. Havada sis vardý ve yaðmur çiseliyordu. Çam ormanlarýnýn arasýnda yýlan gibi kývrýlan yollarý kat ederek yayla düzlüklerine vardýk. Bulutlar daha yükseklere çýkmýþ, yaðmur dinmiþti. Yolumuzun üstündeki köyümüzün yayla evlerini kýsa süre seyredip yola devam ettik. Eski yýllarda senede en az bir yolcunun donarak öldüðü Sahara Daðý’ný arkada býrakýp Ardahan yaylalarýna yaklaþtýk.  Aðustos sonlarýna doðru sararýp gri renge bürünen yaylalarda gür yeþil çimenler görülmeye deðer güzelliklerini konuþturuyorlardý. Yol kenarlarýndaki köylerini bir bir geçerek Ardahan’a yaklaþýrken bize yol vermekte nazlanan kazlar ilginçti. Kendilerinden emin halleriyle ana yolun ortasýnda kaygýsýzca dolaþýyorlardý.

         Buðday ve arpalar baþaða durmuþ, hafif esen rüzgârda nazlý nazlý salýnýyordu. Aralarýnda bin bir çeþit çiçeklerle bezeli Ardahan Platosu yemyeþil örtüsüne bürünmüþtü. Çevremiz bir yeþillik deniziydi. Bizler denizin yararak giden bir yarýþ kayýðý gibi yeþillik denizinde yol alýyorduk. Güneþte kýsa sürelerle yüzünü gösteriyordu. Ardahan’a girmeden yeni yapýlan Kars yoluna saptýk. Ýlk hedef Çýldýr Gölü’ydü. Gölü ilk kez görecektim. Güneþ yine saklandý kara bulutlarýn arkasýna. Yaðmur yaðmaya baþladý. Ufuk çizgimizle mesafemizin azalmasýna karþýn yol boyunca saðýmýzda solumuzda üzerlerinde damlacýklar birikmiþ çiçekler yine de güzel görünüyordu.

         Nihayet bakirliðini henüz kaybetmemiþ Çýldýr Gölü önümüzdeydi. Göl kýyýsýnda sadece bir adet balýk lokantasý vardý. Alabildiðine büyük bir su kitlesi hafif esen rüzgârla nazlý nazlý daðlanýyordu. Yeþil çayýrlar arasýnda yeþile yakýn rengiyle göl sularý doðayla hoþ bir uyum içindeydi. Mola verdik. Yemek, çay faslýndan sonra kýyý boyunca yürüyüþ yaptýk. Kýrmýzý gelincikler aðýrlýklý birer çiçek demeti yaptýk ayrý ayrý. Yolumuza devamla Arpaçay ilçesini geçerek engin düzlükler boyunca ilerledik.

         Verimli çayýrlarda yeþil çimenler, yeþillik denizinin içinde ada ada çiçekler ve tertemiz hava çok hoþtu. Bu kadar geniþ ve verimli topraklara sahip bir ülkenin yurttaþý olma mutluluðunu hissettim ruhumun derinliklerinde. 93 Harbi diye adlandýrýlan 1877-1878 yýllarý arasýnda yapýlan Türk-Rus savaþý sonunda bu bitek topraklar Ruslara býrakýlmýþtý. Ulusal Kurtuluþ Savaþý kapsamýnda Doðu Cephesi Muharebeleri içinde Kazým Karabekir Paþa kumandasýndaki ordumuzun zaferi sonunda bu güzelim topraklar yeniden anavatana kavuþtu. Tadýna doyum olmayan manzaralarý izlerken bir taraftan da Ulusal Kurtuluþ Savaþýmýzýn lider kadrosu: Mustafa Kemal Atatürk, Ýsmet Ýnönü, Mareþal Fevzi Çakmak, Kazým Karabekir… gibi liderlerimize ve kahraman ordumuza saygým bir kat daha arttý.

         Kars’a gidersek yolumuz hayli uzayacaktý. Susuz ilçesine döndük. Bu ilçede bulunan; kýsa bir sürede nice idealist ruhlu öðretmenler yetiþtirmiþ Cilavuz Köy Enstitüsü yerleþkesini çok merak ediyordum. Okulun yerinde yeni binalar yapýlmýþ. Enstitüden sadece iki bina kalmýþ. Geniþ spor alanýnda kazlar geziniyordu. Benim köyümden de iki elin parmaklarýndan çok öðretmenler yetiþmiþti bu kutsal eðitim yuvasýnda. Okulun geniþ alanýný buruk bir mutlulukla dolaþtým. Eðitim yaþamýmýzda mümtaz bir yere sahip bu nadide eðitim yuvalarý kapatýlmamalýydý. Hüzünlendim.

         Akþam yaþlaþýyordu. Hedefimiz öncelikle Ardahan olacaktý. Arabada dört yolcudan üçümüzün sürücü belgesi vardý. Sýrayla araba kullanýyorduk. Mor renkli çiçekler yolumuzun kenarlarýndaki çayýrlarý süslüyordu. Mola verip bu kez mor renk aðýrlýklý çiçek demetleri yaptýk. Bulutlarýn arasýndan güneþin son ýþýklarýný yayýlýyordu Ardahan ovasýna.

         Bir anda önümüzde bir delikanlý belirdi. Kollarýný açmýþ yolun ortasýnda garip hareketler yapýyordu. Yanýnda bir traktör vardý. Arabamýzý yolun kenarýna park edip apar topar traktörün yanýna koþtuk. Genç bir kadýn ve tahminen on iki yaþlarýnda bir kýz çocuðu feryat ediyordu. Römork normal bir biçimde duruyordu. Bu insanlarýn feryadýnýn nedeni neydi? Maalesef önde traktör devrilmiþ üstte tekerler gözüküyordu. Bizi durduran genç aðlayarak baðýrýyordu.

         “Adem! Adem! Adem traktörün altýnda kaldý.”

          Birkaç taþýt daha durdu. Olay yerine koþanlarla birlikte Adem’i kurtarmaya çalýþtýk. Traktörü kaldýrmaya bir türlü gücümüz yetmiyordu. Hayli insan toplanmýþtýk olay yerinde. Son bir hamle ile Ademi traktörün altýndan çekip çýkardýk. Aracýn korumasý vardý. Bu uðraþ içinde korumanýn bir camý tuz buz oldu baþýmdan aþaðý döküldü. Allah’tan baþýmda þapka vardý. Kazazede genç yarý ölmüþtü. Yüzü gözü kan içindeydi. Göðüs kafesi çok az hareket ediyordu. Kadýn, kýz ve bizi durduran genç yara almadan kurtulmuþtu.

         “Adem ölme, ne olur gayret" diye feryat ediyordu kadýn ve saðlam kalan genç.

          Oðlumun arkadaþý, biz kurtarma uðraþý içindeyken telefonla yardým istemiþ. Az sonra ambulansa geldi. Yaralý araca taþýndý. Araç Ardahan’a hareket etti. Bizde üzerimizdeki þoku az da olsa atlattýk. Ertuðrul’un eli kanýyordu. Kýrýlan camdan oðlum da nasibini almýþtý. Adem’in durumunu öðrenmek hem de Ertuðrul’a tetanos iðnesi yaptýrmak için biz de hastahaneye gittik. Telaþlý bir koþuþturmaca vardý hastahanede. Adem’in gerekli tetkikleri yapýlýyordu. Kadýna sakinleþtirici iðne yapýlmýþ, acil serviste yatýyordu.

         Oðlumun aþýsý yapýlýp yarasý sarýldý. Güzellikler içinde baþlayan ve devam eden gezimiz hazin görüntülerle sona ererken hepimiz üzgündük. Ýnsanlarýn çaresizliðine bire bir tanýk olduk. Bizde içindeydik yaþanan olaylarýn. Kadýnýn sözleri kulaklarýmda çýnlýyordu:

         “Bir kaynýmý trafik kazasýnda kaybettim. Bu kaynýmý da kaybetmek istemiyorum!”

          Bir doktorun telefonu aldýk. Sabahý bekleyecektik. Erkenden arayýp Adem’in durumunu öðrenecektik. Konuþtuðumuz tek konu vardý dönüþ yolunda, kaza. Kadýn aðlarken söylediði þu sözler hafýzamýzýn derinliklerine kayýt edilmiþti.

         “Hýzýmýz çok fazlaydý. Adem yavaþ!  Adem yavaþ diye feryat ediyorduk! Aniden direksiyonu çevirmeye baþladý. Ne olduðunu anlayamadýk. Traktörün kafasý ters dönmüþ kayným altýna kalmýþtý!”

         Rüyalar yaþanmýþlýklarla hayallerin bileþkesidir diyor Freud. O gece gün içinde yaþadýklarým olaylarý yeniden yaþadým rüyamda. Adem, doktorlarla birlikte bahçesinde çay içiyordu. Yanýndan geçtim. Kafa selamý verdi bana. Gülümsüyordu. Genelde gerçek yaþamda görülen rüyalarýn zýttý olaylarla karþýlaþýlýr derdi büyüklerimiz. Umarým bu kez rüyamdaki güzelliklerle ilgili haberler alýrým diye ümitlendim.

         Sabah oldu. Yeni bir güne baþlýyorduk. Dýþarda pýrýl pýrýl bir hava vardý. Güneþ ufuktan yükseliyordu. Kahvaltý masasýnýn geçtik. Oðlum telefona sarýldý. Hepimiz kulak kesilip karþý taraftan gelecek habere odaklandýk. Konuþma kýsa sürdü. Oðlumun yüz hatlarý deðiþti. Konuþmaya baþladý. Sözler boðazýnda düðümleniyordu.

         “Adem saat sekiz otuzda ölmüþ!”

         Kahvaltý yapamadýk. Açlýðýmýzý unuttuk. En yakýnýmýz kaybetmiþçesine üzüldük. Bir yaz gününü daha yaþamýþtýk böylece. Gün sýradandý. Çünkü ülkemizde her gün genelde bilgi ve deneyim yetersizliðinden böylesi kazalar yaþanýyor.