HAKİM YARDIMCILIĞI
İdeal anlamda böyle bir uygulama iyiniyet çerçevesinde iş yükü ve dosya bolluğu altında kafasını kaldıramayan hakimlere nefes olacaktır..
Ama her ideal gözükenin altında bir hinlik baştan yoksa sonradan mutlaka olacaktır.. Kanunlar bu sebeple ön araştırması yapılıyor, meslek odaları görüşleri alınıyor, üniversite bilim insanlarının değerlendirmeleri soruluyor, anketler yapılıyor ve kavrayıcı eşitlikçi ihtiyaça cevap veren hükümler ortaya çıkıyor..
Torba içinde değerlendirilen yasalar, gözlem ve deneylerden yoksun olarak siyasi beklentilere çözüm olacak kısa vadeli çözüm önerileri ortaya çıkarmakta ve giderek kronik leşen bizatihi sorunun kendisi olmaktadır.. Misalen;HSK oluşumunun seçime dauandırılması, en ücra köşedeki gizli teşkilatlanmış hakimlerin en üst kurul ve yuksek mahkemelere seçilmesini sağlayarak 15 Temmuz ihtilal yeltenmesinin zeminini hazırlamışdı..
Hakim yardımcılığı yeni bir sınıf yeni bir oluşum olarak karşımıza çıkıyor..
Uygulamaya göre; hakim yardımcılığı süresi 3 yıl olacak.
Hakim yardımcılığı 3 aşamadan oluşuyor. 1-temel eğitim dönemi, 2-görev dönemi 3-son eğitim dönemi.
Temel eğitim ve son eğitim Türkiye Adalet Akademisi tarafından verilecek şekilde düzenlenirken, Görev dönemi ise yargı mercilerinde fiilen görev yapma şeklinde düzenlenmiştir..
Hakim yardımcıları, atanmalarını müteakip temel eğitime alınacak ve temel eğitim döneminin sonunda yazılı sınava tabi tutulacaklar..Aldıkları puana göre en yüksek puandan başlamak üzere ayrı ayrı sıralanacaklardır. Eşitlik halinde hakim yardımcılığı yazılı yarışma sınavında puanı yüksek olana öncelik tanınacaktır. Eğer eşitlik devam ediyorsa kura çekilmek suretiyle sıralama belirlenecektir. . Hakim yardımcıları bu sıralamaya göre, Adalet Bakanlığınca belirlenen ilk derece yargı yerleri arasından seçtikleri il veya ilçelere görev dönemini geçirmek üzere atanacaktır.
Hakim yardımcıları görev döneminde bölge adliye veya bölge idare mahkemeleri ile Yargıtay veya Danıştayda da görevlendirilebileceklerdir.. .
Hakim ve savcı yardımcıları, görev döneminde Türkiye Adalet Akademisinde iki kez ara eğitime alınacak ve her ara eğitimin sonunda yazılı sınav tabi tutulacaklar.
Görev dönemini tamamlayan hâkim yardımcıları son eğitime alınarak,yazılı ve sözlü sınava tabi tutulacak. Sözlü sınava girebilmek için son yazılı sınav puanı ile yazılı sınavlar nihai puanının ayrı ayrı en az 70 olması gerekecek.
Temel eğitim ve ara eğitim yazılı sınav sonuçlarına göre; son yazılı sınavdan tam puan alsa bile yazılı sınavlar nihai puanının 70 ve üzerinde olma ihtimali kalmayan hakim yardımcıları, 15 gün içinde yeniden ikinci ara eğitim yazılı sınavına alınacak. Bu sınav sonucuna göre de yazılı sınavlar nihai puanının 70 ve üzerinde olma ihtimali kalmayanların hakim yardımcılıklarına Adalet Bakanlığınca son verilecek.
Hakim yardımcılığı sonunda başarılı sayılmak için yazılı sınavlar nihai puanının yüzde 50'si, sözlü sınav puanının yüzde 25'i ile görev ve eğitim dönemlerinde verilen puanların aritmetik ortalamasının yüzde 25'inin toplamının en az 70 olması gerekecektir.
Yazılı sınavlar; hakim yardımcılarına ders verenler arasından Türkiye Adalet Akademisi Başkanınca seçilen başkan ile 4 asıl ve 2 yedek üyeden oluşan yazılı sınav kurulu tarafından yapılacaktır..
Sözlü sınav; Türkiye Adalet Akademisi Başkanının başkanlığında, Teftiş Kurulu Başkanı ve Personel Genel Müdürü ile hakim yardımcılarına ders verenler arasından ilgili bakan yardımcısınca seçilen 2 asıl ve 1 yedek üyeden oluşan sözlü sınav kurulu tarafından yapılacaktır.. .
Hakim yardımcılığı sonunda başarılı olamayanlar, talepleri halinde merkez veya taşra teşkilatında genel idare hizmetleri sınıfında bir kadroya atanabilecek, aksi halde bu kişilerin hakim yardımcılığına son verilecek.
Hakim yardımcılık süresini tamamlamadan görevden ayrılanlar ile bu süreyi tamamlayıp mesleğe kabul edildikten sonra hakim yardımcılığı süresi kadar çalışmadan görevden ayrılanlar, bu süre zarfında kendilerine ödenen aylık, ödenek, tazminatlar ile her türlü ödemenin, mecburi hizmetin eksik kalan kısmı ile orantılı miktarını iki kat ödemek zorunda kalacaklardır..
Her hakim yardımcısı hakkında; eğitim dönemlerinde Türkiye Adalet Akademisinin ilgili daire başkanı; görev döneminde ise eğitici hakim Yargıtay ve Danıştay'da ilgisine göre daire başkanı veya savcı tarafından 100 puan üzerinden değerlendirme formu düzenlenecektir..
Bu form düzenlenirken hakim yardımcısının vazifesini yapmakta gösterdiği kabiliyet ve başarı, görevine bağlılığı ve ahlaki gidişi ile iletişim becerisi ve stres yönetimi kabiliyetine dair hususlar dikkate alınacaktır.. .
Müfettiş maiyetinde görev yapılması durumunda müfettiş, Anayasa Mahkemesinde görev yapılması durumunda ise bölüm başkanı tarafından hakim ve savcı yardımcısı hakkında değerlendirme formu düzenlenecek.
Düzenlenecek formlar Adalet Bakanlığına gönderilmek üzere ilgisine göre Adalet Komisyonu Başkanlığı ile Anayasa Mahkemesi Başkanlığı, Yargıtay Birinci Başkanlığı ve Danıştay Başkanlığına verilecek.
Teşvik ve ödüllendirme amacıyla hakim ve savcı yardımcılığı sonunda başarılı olanlardan sıralamada ilk üçe girenler, ad çekmeye dahil edilmeyecek ve listeden seçim yapabilecek.
Hakim ve savcıların, birinci sınıfa ayrılması için en az 3 meslek içi eğitim programına katılması gerekecek.
Adalet Bakanlığı ve birimleri hakim yardımcılığı belirlenmesinde tek kuvvet olarak kendini gösteriyor.. Oysa yargının kendi nevinde, ayrı bir güç merkezi olması mesleki alım ve kariyeri gerçekleştirme şartlarında HSK nın tek belirleyici olması gerekir..
Hakim bağımsızlığı , mahkemlerin bağımsızlığı nasıl sağlanır?
İnfaz aşamasına geldiğinde idari keyfiyete mahal bırakan Yasal temenniler mi?
Hakimlerin ilk alımından, derecelendirilerek atanmasına kadar ki merhalelerde bağımsız tarafsız siyasi olmayan kurullarla mı gerçekleşir?
Hakim yardımcılarının, ilk alımındamn son atanma lararına kadar idari nitelik taşıması, karara nufuz etmek isteyenlerin, siyasi maslahat girizgahları ile idari uygulma ve iyi hal notları ile de idari karara dönme riski taşıyacaktır..
Hakim önüne gelen yardımcısının raporuna ragmen aleyhe karar verirse ne olur?
Sağ iktidar gelirse sağcı sol iktidar gelirse solcu memurlar mı yargılayacak?
FETÖ anamızı belledi? Uyarlı, kayırlı, kurgulu, sonradan delillendirilmiş, baştan kararlı ilamlar toplumsal dinamiklerimizi milli reflekslerimizi törpüledi..
Yargı, siyasetin uğraşamayacagı ulaşamayacagı kadar lüks fikirler katalogudur..
LÜTFEN UZAK DURUN
Torun Halili