TOMRÝS HAN

Tomris Hatun Kimdir?

Tarihçilerin amacý; tarihi olaylarý ve þahsiyetleri ciddi kaynaklarý araþ­týrarak günyüzüne çýkarmaktýr. Liderleri inceler, liderlerin çaða nasýl yön verdiðini ortaya koyarlar. Zaman Tünelimizin bu duraðýnda, savaþçýlýðý ve zekâsýyla tarihe ilk Ýskitli Türk kadýn hükümdar olarak ge­çenTomris Han’ý yakýndan tanýyacaðýz:

Antik Çað’da Pers ve Medya'da hüküm süren Ahameniþ Ýmparatorluðu büyük bir mücadeleye giriþti. Tomris, barýþçýl ama sa-vunmaya önem veren bir yapýya sahipti. Bunu bir zayýflýk olarak gören Pers Ýmparatoru Büyük Kiros ise hiç durmadan Massaget topraklarýna akýnlar düzenliyordu. Persler, Massaget topraklarýna girdiði vakit yakýl­mýþ tarlalardan baþka bir þey býrakmýyordu.

Çünkü Massagetler, geri çekiliyor ve savaþ için uygun bir mevzi ve an bekliyorlar, bu olmadýðý takdirde de savaþa girmiyorlardý. Massagetleri kovalamaktan býkan Büyük Kiros, Ýran'a geri dönmek zorunda kalýyordu. Bir süre sonra kendisine tabî olmasý ve kendisiyle evlenmeyi kabul ettiði takdirde Tomris Hatun ile uðraþmayacaðýný vadetti. Tomris Hatun, bunun bir oyun olduðunu bildiði için teklifi reddetti. Buna kýzan Büyük Kiros, büyük bir ordu toplayarak tekrar Massaget topraklarýna girdi. Bu or­duda savaþ için eðitilmiþ yüzlerce köpek de vardý. Tomris, artýk kaçmanýn yarar saðlamayacaðýný anlayýp, uygun bir alan seçip Bü-yük Kiros'un ordusunu beklemeye baþladý. Ýki ordu, aralarýnda birkaç ki­lometre kalacak bir biçimde mevzilendi. Güneþ battýðý için savaþa tutuþmadýlar ancak gece Büyük Kiros, bir hile düþündü ve iki ordunun arasýnda bir çadýr kurdurdu. Ýçinde güzel kýzlar, yiyecekler ve þaraplar bulunan çadýra ansýzýn saldýrý düzenleyen Tomris'in oðlu Spargapises ve beraberindeki kuvvetler, içerideki birkaç Pers'i öldürüp eðlenceye daldýlar. Ancak birkaç saat sonra bir baskýn düzenleyen Pers kuvvetleri, çadýrý basýp Tomris'in oðlu da olmak üzere içerideki Massagetleri öldürdüler. Tomris, çok sevdiði oðlunun ölü­müne üzülerek þöyle yemin etti:  “Kana susamýþ Kiros! Sen oðlumu mertlikle deðil o içtikçe zývanadan çýktýðýn þarapla öldürdün. Ama güneþe yemin ederim ki seni kanla doyuracaðým!”

Ýki ordu, M.Ö. 529'da Seyhun nehri yakýnlarýnda savaþ düzeni aldýlar. Kanatlara süvarilerini, ön saflara mýzraklý piyadelerini, onlarýn arkasýna da okçularýný dizen Ýmparator Kiros, þahsi muhafýzlarý olan efsanevi Ölümsüzler ile merkezde yer aldý. Heredot’un "Yunan top­raklarý dýþýdaki en kanlý savaþ" olarak tabir ettiði savaþta Massagetler kanca temrenli oklarý, güçlü yaylarý, eyer ve üzengiyle kullandýklarý atlarý sayesinde savaþý kazandýlar. Ok atmakta usta olan ve savaþ arabalarýný büyük ustalýkla kullanan Massaget, savaþ köpekle­rine raðmen Persleri bozguna uðrattý. Ýmparator Kiros, adamlarýnýn çoðunu kaybetmiþ, bir kýsmý da savaþ alanýndan kaçmýþtý. Sadece Ölümsüzler ile kalan Kiros'un etrafý Massagetler tarafýndan çevrildi. Kiros, son bir hamle ile çemberi yarýp, kaçmak için savaþýrken, atýndan düþürülüp öldürül­dü. Ahameniþ Ýmparatorluðu'nun ilk büyük hükümdarý Kiros, ele geçirmek istediði topraklarda önce ordusundan sonra da canýndan oldu.

Tomris, bir gece önce, oðlunun cesedinin baþýnda ettiði yeminini ye­rine getirdi. Büyük Kiros'un kafasýný kan dolu bir fýçýya atarak þu söyle dedi: “hayatýnda kana hiç doymamýþtýn! Þimdi seni kanla doyuruyorum” Ýki taraf için de büyük kayýplarýn verildiði savaþýn sonunda Massaget ülkesi, bir müddet daha Pers tehdidinden kurtulmuþ oldu.

Kaynak: wikipedia.org