HASTA ÇOCUK

Hava, soðuktu. Rüzgâr, evin odalarýna girmek istiyor, davetsiz misafir durumuna düþmemek için camlara vuruyordu. Rüzgâr, çatýda görevlerini yerine getiremeyen kiremitleri gezintiye çýkartýyor; çýkardýðý gürültülerle evdekileri korkutmak istiyordu. Yaðmur “Bu fýrsat kaçmaz.” diyerek kýrýlmýþ kiremitler arasýndan sýzýyor; tahtalarla kaplý tavana tuðrasýný vuruyordu. Tavanda kendisine yol bulabilen su birikintileri, odanýn bazý yerlerine itinayla yerleþtirilmiþ kaplara damlayýp duruyordu. Duvarlardaki sývalar yer yer çatlamýþtý. Çatlaklardan kopan parçalar, baðýmsýzlýklarýný ilan ederek duvar diplerine düþüyordu. Bu ev, yaþam mücadelesi veren bir anneyle hasta, küçük bir çocuðun aynasýydý.

Týngýr mýngýr sallanan, sallandýkça çýngýrak sesleri yükselen beþikte çocuk, nefesi bitene dek aðlýyordu. Sesi soluðu kesilmiþ hissini verir þekilde derince bir nefes alarak bu iþlemi durmadan tekrarlýyordu. Onu sallamaktan kollarý yorulan anne, beþiðin üzerine çöktü. Bazen üç beþ damlacýk, bazen aralýksýz þekilde döktüðü gözyaþlarý, yalnýzlýk ve çaresizlik aðlarýný parçalamaya yetmiyordu. Çocukluðundan kalma, arada bir çakan þimþek ve gök gürültüsünden, korkusu uyandýðý için yanýnda biri, kendisine destek olsun istiyordu.

Kadýncaðýz bir sobaya, bir de ciðerleri parçalanýr gibi aðlayan çocuðuna baktý. “Bu sobanýn hikâyesi de bir acayip.” dedi. “Çocuðun yaþýný bir yaþ küçülttük. Arzuhalciye elli lira rüþvet vererek iki yüz elli lira aldýk. Onunla þu sobayý, bir ton odun ve kömür, soðuk günlerde sýcak tutar diye sýrtýmdaki hýrkayý aldým. Çocuðum hasta. Hem de çok hasta. Kocam askerde. Odun yok, kömür yok. Destek olacak hiçbir yakýným yok. Allah’ým, ne yaparým ben tek baþýma!”

Kendisine sorduðu bu soru, gözyaþlarýný sevk ve idare ederek tekrar harekete geçirdi. Birazcýk olsun susan çocuðun gözyaþlarýný da harekete geçirmemek ve bu gözyaþlarýnýn sýrrýný çocuðun çözmemesi için ellerinin tersiyle bu hareketi durdu. Kadýnýn içini boþaltabileceði biri, yoktu. Çocuðu, annesinin baþýndan geçenleri merak edip “Bana anlat!” der gibi bakýnca annesi, çocuðuna anlatmaya baþladý:

- Seni gösterdiðim bütün doktorlar, bir ölüm fermanýný imzalamýþlar gibi aðýz birliði etmiþlerdi. “Bu çocuk üç aydan fazla yaþamaz.” fikrinde ittifak ettiler. Gece gündüz seninle aðladým. Ýðne vurdurmak için seni kar, çamur demeden yollarý arþýnlayarak günde üç kez Hüseyin Hoca’ya götürdüm. Yine hastasýn iþte!

Çocuk, annesinin ve kendisinin bilânçosunu veren bu hikâyeyi dinledi. Üzüldüðü için var gücüyle tekrar aðlamaya baþladý. Annesi de bu çýðlýklý þarkýya iþtirak ederek birlikte hüzünden bir abide, fakirlik ve yalnýzlýk ebatlarýndaki bir çerçeveye de çaresizlik manzarasý yaptýlar.

Kadýn, yerinden doðruldu ve perdeleri kapatmak için pencereye doðru gitti. Karanlýðýn aydýnlýða galip geldiðini, herkesin, cebine göre, lüksü -çoðunluðun- gaz lambalarýný yaktýðýný gördü. Bir süre yalnýz sokaðý, kendisini seyreden yýldýzlarý, yüzüne kapanan perdeleri seyretti.

Perdeleri, karanlýða yenilgisini göstermemek ve bunu kabullenmemek için önce kapatmak istemedi. Fakat az sonra yavaþça kapattý ve gaz lambasýný yaktý. Çocuk, göz kapaklarýnýn bir indirip bir kaldýrarak uyumakla uyumamak arasýnda oyalanýyordu. Annesinin, yanýna gelip bir iki sallamasý ona ninni gibi geldi ve sonunda uyudu.

Zaman sonbahar olmuþ, saatler kurumuþ, buruþmuþ ve sararmýþ yapraklar... Kadýn, çok kuvvetli bir rüzgâr olup sabaha kadar bu yapraklarý dökmeye ve saða sola savurmaya mahkûmdu.

*      *      *

 Çocuðun Emin amcasý, yengesini derbeder, düþünce dumanlarýnýn arasýnda sabýr çeþmesinin son damlasýný içmiþ görünce:

- Abla! Bu çocuðun yanýna gelen, ölecek diye geliyor. Geçen gün annen bile “Bu çocuk ölecek.” deyip onu soymamýþ mýydý? Çýkmayan candan ümit damarlarý kesilir mi hiç? Yarýn son bir çare bir de Zonguldak’a götürelim. Olmaz mý?

Kadýn, önüne parasýzlýk engeli çýktýðý ve formalite kapýlarýný açmayý bilmediði için sadece “Nasýl..?” diye sordu. Emin de bunlarý bilmiyordu ama güven ve umutlarýn bunlarý halledebileceði kanaatindeydi.

Emin:

- Abla! Bu çocuðu hiç bu kadar fena görmedim. Ýnanýr mýsýn, onu böyle görünce kendi yorgunluðumu unuttum. Muhtara bir mazbata yaptýrýr, çocuðu hastaneye yatýrýrýz. Baþka bir þey gerekliyse birilerine danýþýrýz. Sen, canýný sýkma. Yarýn ola, hayrola!..

Kadýn, bu sözlerin üzerine teselli pýnarlarýnýn kýyýlarýnda gönlündeki ferahlýkla gezmeye baþladý. Kadýn, bu geceyi daha huzurlu geçirdi.

Sabah yedi otobüsüyle Zonguldak’a hareket ettiler. Yollar bitmek, otobüs gitmek, zaman geçmek nedir bilmiyordu. Çocuk da iyice sýkýldýðý için pek rahat vermedi onlara.

Zonguldak’a nihayet indiler, devlet hastanesinin yolunu tuttular. Formalitelerden sonra onlar da doktoru beklemeye baþladýlar. Bekledikçe hasta çocuklarýný getirenler artýyordu. Anlaþýlan çocuk doktorunun iþi, bu gün çok zordu. Ana babalar, çocuklarýn görüntüsünü bozmakla beraber periþan ve yorgun halleriyle çocuklarýyla özdeþleþiyorlardý.

Emin:

- Abla! Bak, çocuk aðlamýyor. Bu Cüneyt, iyileþecek galiba, dedi.

Kadýný bir þey söylemekten kurtaran, kucaðýnda çocuðu aðlayan ve yüzünde usanç okunan, artýk suskunluktan bunalan yanýndaki kadýn oldu.

- Senin adýn ne kardeþ?

- Saliha.

- Çocuðunun adý ne?

- Cüneyt.

Saliha, konuþmak istemediðini tek kelimelik cevaplarla ve muhatabýna hiçbir þey sormamakla ima ediyordu. Muhatabý, bunu hiç umursamamýþ ya da hiç anlamamýþ olmalý ki tekrar:

- Kaç yaþýnda?

- Ýki...

- Nesi var?

- Bilmiyorum.

Kadýn, duraksayarak peþ peþe sýralanan bu sorulara karþýsýndakinin soru sormasýna bir fýrsat tanýmadan cevap veriyordu:

- Hasta.

- Çok hasta...

- Zatürre.

- Zatürre...

Sessiz bakýþlar, “Of!” çekmeler, can sýkýntýsý sergileyen hareketler, esnemeler koridora hâkim oluyordu. Uzun süren bir bekleyiþin ardýndan koridorun baþ tarafýna bakmaktan yorulmuþ gözler, doktorun nihayet gelebildiðini gördü.

Herkes, kendisine sýra gelmiþ gibi toparlandý. Çoðunun bakýþlarýnda “Doktor geldi.” ifadesi varken sözleriyle bu durumu bozanlar da vardý. Çaycý “Tavþan kaný bunlar! Deðmesin!..” diye baðýrarak buraya sabahýn köründe çoðu aç gelmiþ insanlarýn önünden geçip içeriye girdi.

Bu saate kadar bekleþen bu insanlarýn artýk beklemeye takatleri ve sabýrlarý yoktu. Odacý, isimleri okumaya baþlayýnca kendilerine bir daha çeki düzen verdiler. Koridor, boþalýp doluyordu. Saliha, sýrasý gelince içeriye girdi. Doktor, çocuða þöyle bir baktý ve:

- Neyi var kýzým?

- Hasta. Hem de çok hasta. Doktorlar, çocuðuma yirmi dört saat ömür biçtiler. Hep aðlýyor. Ciðerleri, yerinden sökülür gibi aðlýyor...

- Yatýr bakalým þuraya kýzým, dedi doktor.

Çocuðun ciðerlerindeki gürültüleri, baþkasý duymasýn diye doktor, kendisi dinledi. Sanki diþlerinin güzelliðini kýs-kanmýþ gibi, çocuðun aðzýný açtýrdý. Çocuk, hastalýðýna ilâveten þimdi de orta yaþý aþmýþ, saçlarý kendisi gibilerle uðraþýrken aðarmýþ, kendisine göre uzun boylu, üstündeki beyaz elbiseyle hastalara umut daðýtmaya çalýþan bu doktorun son hareketinden sonra yine aðlamaya baþladý.

Hiç çocuk görmemiþ gibi hemþireler, onu severek ve okþayarak çocuðun bu denli aðlamasýný durdurmak için var güçleriyle uðraþýyorlardý.

- Zatürree, kýzým! Bu çocuðun hemen yatýrýlmasý lazým. Gerekli iþlemleri yaptýr. Ýlaçlar yanýndaysa onlarý, bana ver.  Bir bakayým onlara, dedi doktor.

Saliha, doktora çantasýndan ilaçlarý verdi. Doktor, ilaçlara evire çevire bir güzel baktý. Baktýkça “Allah Allaaah!” diyordu doktor. Çok kýzdýðý, ret ifadesini yansýtan kafasýný sallarken ve yüzündeki ifade çizgilerinin deðiþimlerinden belli oluyordu.

- Vay mendebur herifler! Ecel mukadderatçýlarý sizi! Baþka bir iþe yaramazsýnýz siz! Atýn bu ilaçlarý çöpe! Atýn, diyorum size. Gözüm görmesin þunlarý!

Doktorun bu son cümlesi, kýzgýnlýðýnýn ne vahim derecede olduðunun bir göstergesiydi.

*      *      *

Saliha, kaynýnýn yardýmýyla gerekli iþlemlerden sonra çocuðunu yatýrdý. Tanýþtýðý anneler, bu doktordan övgüyle bahsediyorlardý. “Dr. Cevat Atýlgan...” Kulaðýnýn içi bu i-simle dolup taþmýþtý. Akþama doðru çocuðunda sabahki haline göre hafif iyileþme belirtileri belirmeye baþladý. O zaman bu annelere bir hak vermemenin büyük bir haksýzlýk olacaðýný düþündü.

Geç saatlere doðru kimi anneler çocuklarýndan önce, kimi çocuklar annelerinden önce uyudular. Geceyi farklý yerlerinden bölen bir çocuk aðlamasý, öksürüðü, inlemesi önce odada yankýlanýyor ve ardýndan koridordan diðer odalara doðru uzanarak nasipler yaðdýrýyordu. Çocuklar, bunu kimse rahat uyumasýn diye yapýyorlar ve annelerini ýstýraptan bir çiçek bahçesinde dolaþtýrýyorlardý.

*      *      *

Sabahýn ilk aydýnlýðý, Cüneyt’in küçücük yüzüne vurdu. Gözlerini kamaþtýrarak onu hiç aðlatmadan uyandýrdý. Diðerleri de onu takip ettiler. Sabah harekâtý baþlamýþtý. Kimi, çocuðunun bezini deðiþtiriyor; kimi, çocuðunu doyuruyor; kimi, aðlayan çocuðunu sakinleþtirmekle uðraþýyordu. Bu iþlemler, doktor gelinceye kadar istinasýz devam etti.

Doktor, saat on sularýnda adýmýný içeriye attý. Çocuklarý dolaþarak hasta sahiplerine ve hemþirelere bir sürü talimatlar yaðdýrdý. Cüneyt’te iyileþme belirtileri görünce ona tebessüm etti, onu gýdýkladý. “Bu gün nasýlsýn bakalým?” diyerek sevincini belli etti. Cüneyt, ona sadece yüzündeki gülücüklerle karþýlýk verebildi.

Doktor:

- Kýzým! Ýstersen hafta baþýnda çýkartayým. Sen de periþan olma buralarda. Evde tedaviye devam edersin. Yine de sen bilirsin, dedi Saliha’ya.

Saliha, kadýnlarla sohbet ederek, bir þeyler örerek, çocuðuna bakarak verilen süreyi doldurmaya çalýþýyordu. Akþamlarý karþýlayabiliyorsa çocuðunun daðýttýðý tebessümlerle yarýnlarý karþýlamanýn çok zor olmayacaðý fikrindeydi.

Sabah uyandýðýnda yeni ve mutlu bir güne baþlamanýn sevinciyle çocuðuna baktý. Buraya geldiði ilk günle bugün arasýnda çok büyük farklýlýklar vardý. Yüzüne kan gelmiþti çocuðunun, aðlamalarýn yerini gülücükler almýþtý. Birkaç gecedir kendisi rahat uyumuþtu.

Saliha “Önüne çýkan kayalar kadar sert, kaleler kadar muhkem, aþýlmaz gibi görünen engelleri ve bu yüzden karþýlamaktan korktuðum yarýnlarý annelik duygusu ve umutlarýmla aþtým.” diye düþünüyordu.

Cüneyt, kendi halindeydi. O, kendisine mahsus tebessümle, konuþma tarzýyla birtakým sesler çýkartýyor; koðuþu þenlendiriyor fakat annesinin bu düþüncelerini okumaya güç yetiremiyordu.        

Doktor, öðleden sonra geldi. Çocuðu kontrol ederek ona ilaçlar yazdý. Pahalý olanlardan bazýlarýný dolaptan kadýna verdi. Doktor, Cüneyt’le oynadý, onu sevdi. Cüneyt, doktora teþekkür edeceði yerde minicik elleriyle onun yüzüne ve ellerine vurmaya, onu sýkmaya çalýþtý. Sadece kendi dünyasýna mahsus bir dille ona bir þeyler söyledi. Bunlar da yetmemiþ gibi amcasýnýn getirdiði ve eline küçüklerinden tutuþturduðu portakal ve mandalinalarý doktora fýrlattý. Kadýn ve kayný, doktora teþekkür etti. Orada kalanlara acil þifalar dilediler ve hastaneden ayrýldýlar.

Saat beþ otobüsüne yetiþtiler. Otobüs bu sefer gitmek, yollar bitmek nedir biliyordu. Eve geldiklerinde konu komþu “Geçmiþ olsun.” demek için damlamýþlardý. Babasý, askerden izine gelmiþti. Tek tük konuþmaya baþlayan Cüneyt, babasýna herkes “Ahmet Abi!” diye seslendiði için o da böyle sesleniyordu babasýna. Çevresindekiler gülüþüyorlardý bu duruma.

Babasý, askere döndükten sonra, bir gün yine geldi amcasý. Onun bir fotoðrafýný çektirdi. Hatta ayaðýnda “çýngýl” denen plastik bir yaz ayakkabýsý vardý Cüneyt’in. Onu çok seven öz teyzesi Samime ve bir abla gibi davranan Rukiye’nin de çok emeði geçmiþti ona.

Mini mini elleriyle, yüzündeki gülücüklerle, tombullaþan ve resmi kapýþýlan, babasýný ancak askerden sonra tanýma fýrsatý bulan ve “baba” demesini öðrenen Cüneyt, iki yaþýný doldurmuþ ve iyice iyileþmiþti.