Memleketin uzak bir diyarýnda günümüzde neler yaþanýyor bir bakalým mý? Doðu Karadeniz Sýra Daðlarý’nýn en uç bölümde bir köye gideceðiz. Köy daðlarýn eteklerinde kurulmuþ. Akarsularla parçalanmýþ, yer yer kýrýk yamaç arazilerle çevrili. Yamaçlar, dað etekleri alabildiðine geniþ çam, köknar, ladin aðaçlarýyla bezeli... Yeþilin tanýmsýz güzellikle bir tonuyla görenlerin gözlerini kamaþtýrýr iðne yapraklý ormanlarýnýn yeþili.

        Ormanlar bizlerin yaþam kaynaðýdýr. Öncelikle binalar ahþap yapýlardý. Ahýrlar, samanlýklarýn yapýmýndan yakacak ihtiyaçlarýmýzýn biricik kaynaðý yine ormanlarýmýzdý. Niçin ormanlarýmýzdý diyorum? Günümüzde binalar betonarme olarak inþa ediliyor. Yakacak ihtiyacý olarak ormanlardan yararlanýlsa da artýk ormanlar iyice rahatladý.

        Ortalama yarým yüz yýl önce ormanlarýmýzdan geçimini saðlayan köylülerin sayýsý hayli çoktu. Tarým araçlarýnýn aðaç aksamý için nice genç fidanlara kýyýlýrdý. Sadece bu da deðil; Yýl içinde birkaç kaðný arabasý yapýp Ardahan köylülerine satmayý geçim kaynaðý yapanlar da az deðildi!

        Neyse biz ormanýn gerçek sahiplerine dönelim. Asýl temamýz ormanda yaþayan hayvanlar. Yurdumuzda yaþanan köylerden kentlere göç olgusundan köyümüz de payýný aldý. Özellikle kýþ mevsiminde köyde her evin bacasý tüterdi. Mavi, gri dumanlar yükselirdi bacalardan. Þimdilerde bazý mahallelerin çatý saçaklarýnda baykuþlar ötüyor. Köyde sürekli yaþayan nüfus iyice azaldý. Kýþ mevsiminde ise odalar sessiz, bacalar mahzun. Mavi dumanlarýn tütme yýllarý çok gerilerde kaldý. Yaz mevsiminde gurbetten köye dönüþler yaþansa bile köye dönenler eski þenlikleri oluþturamýyor.

         Köyde yaþayanlarýn umulmadýk düzeye azalmasý orman kýyýmýný sonlandýrdý desek yanýlmýþ olmayýz. Aðaçlar boy attý, dal budak saldý. Ormanlarýn içindeki küçük küçük aðaçsýz adacýklar kapandý. Cangýllaþtý adeta ormanlarýmýz.

        Köy çayýrlarýndan uzak, daðlarýn eteklerinde bin bir çiçekle bezenen çayýrlarýmýz var. Haziran temmuz aylarýnda çiçeklerin renk cümbüþü görenleri büyüler. Orman içlerindeki çayýrlarýmýzýn yollarý da uygun olmadýðý için kimseler ziyaret etmiyor artýk. Sadece kýrlara doðru yürüyüþ yapýnca uzaklardan seyretmekle yetiniyoruz köye uzak çayýrlarýmýzý.

        Akrabalarýn çayýrlarýyla bitiþik büyük bir çayýrýmýz var. Vardý desek daha iyi tanýmlarýz bir zamanlar en çok ot biçtiðimiz içinde meyve aðaçlarý olan çayýrýmýzý. Týrpanla biçim yapma devri kapanalý yýllar oldu. Otuz yýldan daha uzun zamandýr çayýra uðrayan yok. Anne-baba ölünce köyde hayvancýlýk yapacak kimsemiz kalmadý. Traktörler için yol yeterli olmadýðý için köyde yaþayanlar çayýra ilgi göstermiyor. Onlara da bir þey denmez. Kaðný arabasý, öküz besleme olayý da týrpanla biçme uygulamasý ile son buldu.

         Yýllar sonra çayýrýmýzý ziyaret edelim, ilk gençlik yýllarýmýzda týrpan salladýðýmýz; hasatýný yaptýðýmýz armut ve elma aðaçlarýnýn durumunu yakýndan görmeye; hasret gidermeye karar verdik.

        Kardeþim, yeðenim ve sadýk dostumuz Tomas da bizimleydi. Tomas sevimli köpeðimizdir. Onu hepimiz çok severiz. Çayýra varmak için ormanlardan geçiyor yolumuz. Ormanlar gürleþince ormanýn gerçek sahiplerinin sayýsý umulmadýk kadar arttý. Sýk aðaçlarla kaplanýp özelliðini kaybetmiþ geçmiþ yýllarda rahatça yürüdüðümüz patika yol kaybolmuþ.  Orman denizinde gökyüzünü bile görmekte zorlanýyoruz.

         Ýçimizi garip bir korku sarýyor. Ya ayýnýn birisi sýk aðaçlarýn arasýndan aniden ortaya çýkarsa ne yaparýz kaygýsýný kemiklerimizin iliðinde hissediyoruz. Ormanýn sessizliði korkumuzu iyice artýrýyor.  Ses çýkarmamaya dikkat ederek yürüyüþümüzü sürdürürken bizden tedirgin olan bir kartalýn yaný baþýmýzdaki bir aðaçtan havalanmasý yüreklerimizi aðzýmýza getirmeye yetiyor. Neyse ki, Tomas bazen önümüzde, saðýmýzda solumuzda yürüyor. Yakýnýmýzda bir tehlike olsa sezip tepki verir ümidi yüreðimize su serpiyor.

        Kaygý ve korkuyla sürdürdüðümüz yürüyüþümüz nihayet sona erdi. Aðaçsýz çayýrlara vardýk. Tehlike atlatmamanýn rahatlýðýyla oturup dinlendik. Yaþadýklarýmýzýn ufak bir deðerlendirmesini yaptýk. Eðer önümüze bir ayý çýksaydý ne yapardýk? Öyle bir olayla karþýlaþmamanýn huzuru içinde ne yapacaðýmýza ilgili makbul bir söz söylemek olanaklý olmadý. Derken fundalýklarýn, yýllarca biçilmemiþ otlarýn, dikenlerin bir birisine karýþtýðý artýk çayýr özelliðini kaybetmiþ yerlerden geçerek bir zamanlar ortalama eðer havalar uygun olursa biçim ve otlarýn toplanmasýnýn on günde bitirdiðimiz çayýrýmýza vardýk.

        Önümüzde çayýr diye bir þey yoktu. Hissettiðimiz hayal kýrýklýðýný sözle betimlemez. Köyümüzde büyüyen cümle yayvan yapraklý aðaçlarýn çeþitliliði yayla festivalindeki farklý kýyafetli insanlardan farksýzdý. Karaaðaçlar, ahlatlar, yaban elmalarý, akça aðaçlar, kavaklar her tarafý sarmýþtý. Eðrelti otlarý çayýrýn en güzel bölümlerini adeta iþgal etmiþ, dikenlerin eðrelti otlarýndan arta kalýr taraflarý yoktu.

        Gelelim armut, elma aðaçlarýnýn hallerine. Meyve vermeyen aðaçlar gýpta edilecek düzeyde boy atýp ormanlaþmalarý ne kadar ilginçse meyve aðaçlarýnýn durumu daha da ilginçti(!) Hepsi büyük bir hýþýma uðramýþtý. Abartýsýz hiç birisinin kýrýlmamýþ bir tek dalý kalmamýþtý. Bilek kalýndaki dallar daha da kalýn dallar kýrýlmýþ, aðaçlarýn bazýlarý kurumuþtu. Meyve aðaçlarýmýzýn durumunu en iyi “Taþ üstünde taþ, omuz üstünde baþ býrakmamak.” sözü ile tanýmlanabilir dersek durumlarýný net bir biçimde betimlemiþ olurum.

        Ýyi ki, bizim ve bitiþikteki çayýrdaki aðaçlara çoban aþýsý yapan Hüseyin Aðabey, aðaçlarýn yýl yýl büyümesini sevinçle izleyen babam rahmetli olmuþtur. Yoksa onlar canlarý gibi sevdikleri birer bahçe görünümünü alan meyve aðaçlarýnýn hazin durumlarýný görebilselerdi baþlarýnda kalan siyah saçlarý bir gecede kýþ gelmeden daðlarýmýzýn doruklarýndaki gibi beyazlaþýrdý.

        Annemin ilginç güzel sözleri vardý: “ Hayvanlarda akýl var fikir yok derdi annem: ” Meyve aðaçlarýný haþince budayan ormanlarýmýzýn gerçek sahibi oluþlarýný istemeyerek de olsa haklarýný teslim etmek zorunda kaldýðýmýz ayýlardý. Kýr gezisine çýktýðým bazý gün ortasý zamanlarda vadinin karþýsýndaki çayýrýmýzda ayýlarýn oynaþýp tepindiklerini çýplak gözle birkaç kez ilgiyle seyrettim…

         Hani aðaçlarý budamayýp silkeleseler, yerlere dökülen meyveleri rahatça yeseler olmaz mý? Olmaz! Dallarý kýrýp aðacýn uygun bir yerinde oturup meyveleri öylece yiyecekler. Ýyi de aðaçlar ilerideki senelerde meyve vermeyecek biçimde zarar görüyor. Annem haklý. Aðaçlara týrmanmaya, dallarýný kýrmaya akýllarý eriyor. Gelecek yýllarý düþünmeyi fikir edemiyorlar. Ayý aklý! Ne diyebiliriz..!