Yaþam her zaman planlandýðý gibi akmaz. Bir bakarsýn olaylar farklý geliþir. Yaptýðýn planý deðiþtirmek zorunluluðu ortaya çýkar. Yeni durumlara göre ayarlarsýn kendini istesen de istemesen de.

         Benim durumum da öyle oldu. Ýki aile anlaþýp Kuzuluk-Akyazý’da devre mülklerdeki kaplýcalara gidip bir hafta dinlenecektik. Eþimin Ýstanbul’da oturan torunlara bakma zorunluluðu son anda ortaya çýkýnca kaplýcalara arkadaþýmla yalnýz gittim.  Randevuyu iptal etmek etik olmazdý.

         Bir haftalýk dinlenme sürem olmasýna karþýn yanýma bolca kitaplar aldým. Neler neler: Ö Asýf’ýn Çiçek Senfonisi. Y. Atýlgan’ýn Anayurt Oteli, Kýsa Öykünün Büyük Ustalarý, Bir Geyþanýn Anýlarý ve de Ömer Asým Aksoy’un Deyimler Sözlüðü… Elbet bir de yazýlarýmý çoðu kez önceden yazdýðým defterimi almayý da unutmadým.

         Akþamýn yaklaþtýðý yaðmurlu bir kasým sonu vardýk memleketimin þirin mi þirin bir beldesine. Gökyüzünü kara kara bulutlar kaplamýþ, etrafý sisler, puslar sarmýþtý. Sonbaharýn son ayýnýn sonlarý olasýna karþýn hava ýlýk; insanlar öyle sýký giyinmemiþti. Kocaeli’nin kirli, kasvetli havasý yok bu yerlerde. Avrupalýlara parmak ýsýrtacak güzellikte planlý, bol yeþil alanlý, yürüyüþ parkurlu geniþ bir alana kurulmuþ devre mülk siteleri. Yollar geniþ, insan kalabalýðý yok. Farklý bir mekândaydým. Güzellikten, sadelikten yana.

         Arkadaþým önceki yýllarda sýk sýk ziyaret etmiþ bu güzel tatil beldesini. Tesislerin kuruluþundan beri sürekli müdavimi olmuþ þifa daðýtan kaplýcalarýn.  Bir gezi kýlavuzunu aratmayacak yoðunlukta bilgi verdi çevre hakkýnda. Kaplýca suyunu çýkarmak adýna çalýþmalara baþlanýp ilk sondaj vurulduðunda sýcak sular petrol sondajý sonucu bulunan ham petrolün yükseklere fýþkýrmasý örneði yükseklere fýþkýrmýþ. Bu çalýþma esnasýnda bir mühendis ölmüþ.  Suyun membaý bol ve aþýrý sýcak.

         Beldenin üç tarafý yayvan yapraklý daha çok kestane, gürgen, ýhlamur aðaçlarýyla kaplý tepelerle çevrili. Ýkinci gün baþlarken tepeleri gece yaðan kar beyaza boyamýþ olarak gözlemledik. Yine de sýcak kaplýca suyunun etkisinden olacak çok hoþ, ýlýk sabahlara uyandýk bir hafta süresince.

         Yer üstü ve yer altý zenginlik kaynaklarýmýzýn dünya ülkelerini kýskandýracak kadar bol olduðu ülkemizde kaplýca suyunun ortaya çýkarýlmasý önceleri küçük bir köy görümünde olan beldeye bir canlýlýk getirmiþ. Devre mülk alaný içinde lokantasý, pastahanesi, büyük alýþ veriþ merkezi ve çeþitli sosyal etkinlikler adýna tesisler yapýlmýþ. Yüzme havuzu, masaj salonlarý, turistik oteli ilk gözlemlediklerimin bazýlarý…

         Arkadaþým, eþiyle bir akrabasýný ziyarete gitti. Zaten müstakil dairelerdeyiz. Gün orta oldu. Okuduðum kitabý bitirmek üzereyim. Dýþarýda pýrýl pýrýl güneþ var. Önceki günlerdeki sisler-puslar uzaklara gitmiþler. Artýk dýþarýlarda dolaþma vakti.

         Önce site içindeki yürüyüþ yolunda birkaç tur attým. Arkadaþýmýn önceki gün önerdiði salep içmek adýna pastahaneye girdim. Hem bir salep içip, önceki gün göremediðim ormanlýk tepeleri, yamaçlarý seyretmek istedim. Tesis, düzenli ve geniþ, iki bölümden oluþuyordu. 

         Kapalý bir bölüm ve ayrýca ayný büyüklükte donanýmlý, dýþarýyý seyretmek isteyenlere ait bir bölümü vardý pastahanenin. Dýþ bölümde oturanlar hem çayýný kahvesini ve de sigarasýný içip hem de karþýlarýndaki dað yamaçlarýný, yapraklarý dökülmüþ aðaçlarý seyredip efkâr daðýtýyorlardý.

         Bir salep ýsmarlayýp ben de dýþ kýsýmda oturdum. Yýllarýn verdiði yorgunluk, memleket sorunlarý, biriken anýlar, geleceðe ait düþüncelerle baþ baþayým. Bizim bölümde oturan iki kadýn gözüme iliþti birden. 25-30 yaþ aralýðýnda iki genç insan. Tipik, ülke manzarasý, birisi türbanlý, diðerinin baþý açýk.  Kumral saçlarý omuzlarýný örtüyor.  Mevsim sonbahar. Koyu ve kalýn giysiler giyinmiþler.

         Baþý açýk olan akýllý telefonla meþgul. Arkadaþý, o da benim gibi salebini yudumluyor. Ýkisi de sigara içiyor. Hemde ne içmek! Ýçmiyorlar! adeta somuruyorlar sigaralarýný. Saatlerce annesinden ayrý kalmýþ on altý aylýk bir bebeðim annesinin göðüslerini emmesi örneði. Dumaný ciðerlerine çektikleri süreden hayli zaman sonra geriye üflüyorlar. Hem de birkaç kez. Onlarýn böylesine kýrk yýllýk tiryakiler örneði sigara içiþleriydi en çok dikkatime mucip olmalarý…

         Kuzuluk muhafazakâr ailelerin ikamet ettiði bir yer. Devre mülklere gelenler de çoðunlukla emekli ve namazýnda niyazýnda insanlar. Pastahanede ya da çarþýda sigara içen kadýn görmek pek olasý deðil. Karþýmda oturan bu iki insan acaba bizim camiadan mý diye bir kuþku uyandý bende. Kalkýp yanlarýna gittim. Selamlaþtýk.

         “Umarým sizleri rahatsýz etmiyorum. Sizlere bir þeyler sorabilir miyim?” Ýkisi de tebessümle karþýladý sorumu.

         “Endiþe etmenize hacet yok. Güzel yurdumun insanlarýný seven barýþsever birisiyim. Merakýmý hoþ görün. Öðretmen misiniz?”  Güzel yüzlü türbanlý bayanýn ýþýl ýþýl gözleri bulutlandý. Oysa az önce gözlerinin içi gülüyordu. Konuþmaya baþladý:

         “Hayýr, öðretmen deðiliz. Keþke öðretmen olabilseydim.”  sözleri bir çýrpýda çýktý aðzýndan. Röportaj baþladý. Ýnsanlarla tanýþmak. Kýsa süreliðine de olsa onlarýn ilgi ve meraklarýnýn neler olduðunu öðrenmek gibi bir garip huyum var. Yeni yüzler tanýmak, karþýlýklý iletiþimde bulunmakla uçsuz zevkler edinirim.

         Aramýzda sýmsýcak, dostça bir hava oluþtu. Türbanlý arkadaþ sözlerine devamla:

         “Arkadaþým çalýþýyor. Ben iþsizim…” Ýþsizim derken yüzünde neþeden, umuttan eser kalmamýþtý. Bakýþlarýnda bir güvensizlik belirdi.

         “Hanýmlar ikinizin ortak bir yönünüz var. Farkýnda mýsýnýz?” Dedim. Ýkisinin de yüzlerinde hoþ bir heyecan oluþtu yeniden. Meraklandýlar. Yeni tanýþtýðým iki genç insaný fazla merakta býrakmaz olmazdý.

         “Evet, ortak yönünüz sigara içiþiniz. Bana amca, dayý ne derseniz deyin… Bir öðretmen emeklisiyim, bir aðabeyim, bir amcayým. Sakýn kýzmayýn…” Genç hanýmlar ilgiyle dinliyorlardý beni…

         “Ömrünüzün en güzel yýllarýnýzý yaþýyorsunuz. Kocaeli’nden geliyorum. Bu ilimizde her dört yurttaþtan birisi kanserden öldüðünü okudum daha geçen gün. Birkaç yýl önce çalýþtýðým okula Kanserle Mücadeleyi Destekleme Derneðinden ilgililer gelmiþti. Birisine sordum Kocaeli’nde kanser hastalýðý oraný nasýl diye. Ýlgili aynen þöyle yanýt verdi: “Öðretmenim, insanlarýmýz nezleye, gribe yakalanýrcasýna sýklýkla kansere yenik düþüyor hemþerilerimiz…” Sözlerimi bitirmek istiyordum:

         “Gelin, benim de kayýt olduðum derneðe kayýt yaptýrýn…”  Genç hanýmlar ilgiyle bir kez daha yüzüme baktýlar.

         “Derneðimin adý Yeþilay…”  Güldüler. Ben de güldüm. Ýlgilerine teþekkür edip yanlarýndan ayrýldým.

         Salebimi zaten bitirmiþtim. Cadde boyunca sýralanan emlakçýlarýn, lokantalarýn önünden geçip daha çok köylü mallarýnýn satýldýðý çarþýya daldým. En çok dikkatimi çeken yöresel kýyafetleriyle emekçi kadýnlarýmýzýn yumurta, yað, peynir, bal kabaðý… benzeri kendi ürettikleri ürünleri aracý olmadan kendilerinin pazarlamasýydý. Aralarýna katýldým. Kýsa kýsa sohbetler ettik. Çalýþmalarýný, üretime direkt katký saðlamalarýný ve bu mücadelelerinin beni son derece mutlu ettiðimi söyledim.

         Geri dönme zamaným gelmiþti. Kaldýrýmdan yürürken bu kez iki genç ve güzel insan, iki genç kadýnýn ýsrarlarýna tanýk oldum. Bunlar önceki sohbet ettiklerimden daha da gençti:

         “Lütfen, bir bakýverin… Düzce yakýnlarýnda yeni inþa edilen devre mülkleri tanýtýyoruz…”  Bakmaktan zarar gelmez. Ýþyerinin önüne masa koymuþlar. Masaya inþa edilen konutlarýn resimlerini gösteren levhalar yayýlý. Genç arkadaþlara:

         “Sadece ýsrarýnýz üzerine geldim yanýnýza. Devre mülk edinme gibi bir düþüncem yok…” Diyerek yanlarýndan ayrýlmak istedim. Onlar anlatmaya baþladý… Ýkisi de güzel dilimi eksiksiz konuþuyordu. Belli ki, geçici olarak bir iþ tutmuþlardý. Muhabbet yine baþladý.

Birisi Türkçe öðretmeni olduðunu. KPS sonucu 72 puan aldýðýný fakat atanamadýðý söyledi. Bu sözleri söylerken gözlerinde gelecek adýna ümit vardý. Yüksek lisans yapacaðýný anlattý. Arkadaþý henüz lisan eðitimine bitirmemiþ. Genç öðretmen adayýna:

“ Öðrencilerinin nasýl olmasýný istersin?”  Diye sordum. Sorumun yanýtýný birlikte cevapladýk:

“Kitap okumayý davranýþ haline getiren. Öz güven sahibi, soru sormasýn beceren… Olaylarý neden-sonuç iliþkisi içinde irdeleyen…” Seri bir biçimde bu ve benzeri cümleleri bir çýrpýda sýraladýk… Bir an kendimi bir okul bahçesinde idealist duygular yüklü bir meslektaþýmla sohbet ediyorum havasýna kaptýrdým.

Hülya öðretmenimle kitaplardan anlattýk. Klasikleri yeniden okumaya baþladýðýný söyledi. Elinde Harp ve Sulh varmýþ. Ben de klasikleri zaman zaman yeniden okuduðumu anlattým. Fakat geçmiþ yýllarda okuduðum Örneðin Dr. Jivago, Ve Durgun Akardý Don romanlarýný yeniden okuduðumda ki, farklý baskýlardý elbette. Eski tadý bulamadýðýmý anlattým.

Genç arkadaþým Hasan Ali Yücel dönemi tercümeleri okuduðunu ve beðendiðini belirtti. Mutlu oldum. Kitaplarý seven, kitaplarý anlatan bir deðerle kýsa süreliðine de olsa sohbet gerçekleþtirmek benim için bir hazine deðerindeydi. Vedalaþtýk…

 Güneþ son ýþýnlarýný gönderiyordu ilerideki daðlarýn doruklarýna. Akþam yaklaþmasýna karþýn hava yine de ýlýktý. Dolu dolu bir gün yaþamanýn dinginliðiyle devre mülklere dönerken daha genç yaþta ciðerlerini zehirleyen, tütünle efkâr daðýtan ve atanamayan öðretmenimin hüzünlü hallerini anýmsayýp ben de hüzünlendim.