Online Üye
Online Ziyaretçi
OSMANLI EGEMENLİK SINIRIYLA BÜYÜKTÜR.
Büyük devlet sayılma kriterleri nelerdir diye sorulduğu zaman verilecek cevaplar aşağı yukarı birbirine benzer.Bir devletin hükmettiği coğrafyanın yüz ölçümü ve ordusunun gücü(hem sayısal,hem kabiliyet bakımından) bu konuda iki önemli kriterdir.İnternette büyük devletler diye bir araştırma yaparsanız Osmanlı İmparatorluğunun eksik bilgiyle sıralamanın içinde olduğunu görebilirsiniz.Eksik bilgi diyorum çünkü Osmanlı coğrafyası bazı sitelerde 22,bazı sitelerde ise 20 milyon km2 olarak gösterilmektedir.Oysaki Osmanlı en geniş zamanlarında 4 kıtada 24 milyon km.karelik bir coğrafyaya hükmediyordu.
(Coğrafya Profesörü Ramazan Hocamızın araştırmalarına göre Osmanlı devletinin yüz ölçümü en geniş sınırlara ulaştığı nokta olan XVII yüzyıl sonlarında 24 milyon km.kareyi buluyordu. Osmanlının hakimiyeti altındaki topraklarda bu gün 45 nüfuzu ve etkisi altındaki topraklarda ise 31 ülke bulunmaktadır. 1999 yılında basılan Osmanlı-12 cilt-Sunuş yazısı)Cümlenin sonuna Kemal Karpat’ın notunu eklememek olmaz:(Osmanlı idaresinde şu ya da bu zamanda yaşamış etnik ve dilsel gurupların sayısı altmışın üzerindedir.Avrupa,Asya ve Afrika’da ki çağdaş devletler ve federe cumhuriyetlerin yaklaşık otuz sekizi kısmen veya tamamen şu veya bu zamanda Osmanlı egemenliğine girmiştir.Dolayısıyla Osmanlı tarihi Balkanlar ve Ortadoğu’daki bazı çağdaş devletlerin tarihinin mütemmim bir cüzüdür.(K.Karpat)
Osmanlı Devletinin/İmparatorluğunun hükmettiği coğrafyayla Büyük Bir Devlet olması konusunda İngiliz Tarihçi Arnold Toynbee’nin ifadeleri bizim için en çarpıcı delil sayılabilir. (Osmanlı İmparatorluğu miladi 14 ve 15.yüzyıllarda şekillenmişti,(1300-1400 lü yıllar)fakat coğrafi yönden yayılışı 16 ve 17. yüzyıllarda en yüksek seviyeye ulaştı.Bu iki yüzyıl boyunca İmparatorluğun Avrupa’daki batı cephesi Trieste ile Viyana’nın yakınlarında, kuzey cephesi Polonya’nın bitişiğindeydi.Karadeniz ile Azak denizi birer Osmanlı gölü haline gelmişti.1475’ten 1768’e kadar Osmanlı İmparatorluğu ile ona bağlı devletlerden başka hiç bir devletin bu denizlerde kıyısı yoktu.Kafkasya’nın batısı gibi, Asya’nın batısında Dicle ve şırat nehirlerinin yatakları ta İran körfezine kadar Osmanlı yönetimi altındaydı. İmparatorluk,Suriye’yi de en geniş coğrafi anlamıyla elinde tutuyordu.Arabistan’ın batısı bütünüyle,en güneydeki Yemen’i içine alacak şekilde Osmanlı idaresindeydi ki bu da imparatorluğa Hint okyanusunda bir kıyı sağlıyordu.Aynı şekilde Kuzey Aşfika’da Mısır’dan en batıdaki fas’ın doğu sınırına kadar Osmanlı topraklarıydı.(Arnold Toynbee-Osmanlı Devletinin Dünya Tarihindeki Yeri)
(Burada özel sohbetlerde sık sık dile getirilen üç kıtada at koşturan ecdadımız iddiasının aslında yanlış olduğunu Osmanlı Devleti/İmparatorluğunun 4 kıtada egemenlikte bulunduğunu yazmaktan tabiri caizse gurur duyarım.Bu cümle de benim iddiam değil bir uzmanın ispatlı makalesinden kısa bir bölüm şöyle: Bu suretle Yavuz Sultan Selim adına 1517’den itibaren hutbe okutmakta olan Açe’de Osmanlı nüfuzu,Kanuni devri kapanırken,son haddini bulmuştu. Burası,Osmanlı İmparatorluğuna dahil muhtar devletlerden biri halini almıştı.Açe,gemi,liman ve kaleleri üzerinde Osmanlı bayrağı dalgalanıyordu.Böylece Türk egemenliği Avrupa,Asya,Afrika’dan sonra dördüncü ana kara olarak Okyanusya’ya uzanmış oldu. C. Taşkıran,Osmanlı 6.c)